Straattaal in het plaveisel van de Weerstraat Tiel gelegd

Door Aad Nekeman Op dec 15, 2018

Fissa, Ewa en Yeet, nee het is geen Laps

Openingshandeling 3e editie ‘woorden van de tijd’ in de Weerstraat

Fissa, Ewa en Yeet. Nee het is geen Laps of Etruskisch. Het is straattal van de jeugd, de jongeren, de pubers. Het eerste woord betekent feestje, het tweede hoi of hallo en het derde opwinding. De woorden in hardsteen gefreesd liggen sinds vrijdagmiddag in het plaveisel van de Weerstraat in Tiel. Bij zes eerdere woorden bedacht door leerlingen van 4 HAVO en VWO. Het zijn er nu dus negen.

Video:

Aanvankelijk niet minder dan 330 scholieren tekenden een nieuw woord op papier. Daar werden de betreffende drie woorden uitgekozen en vervolgens door Natuursteen Van Luijn in hardsteen aangebracht. De winnaars waren Suus Rooijens (Fissa), Isa Schoolen (Ewa) en Lucas van der Schaaf (Yeet).

Nieuwe woorden, waar komen die dan vandaan? Eerst zijn het waarschijnlijk klanken, kreten, gegrom of wat er ook door de stembanden van de mens geuit wordt. Langzaam komen er woorden (kreten) bovendrijven. De jeugd eerder dan de ouderen pikken het op en langzaam maar zeker sluipt dat in hun taal(tje). Daar kun je iets mee doen ook al zal het nog lang duren voor het – mogelijkerwijs – in de officiele vocabulaire Nederlands opgenomen wordt.

Al voor het derde jaar werd het in Tiel georganiseerd werd Hart van Tiel, de club die wat aan de beleving van de binnenstad moet doen, in samenwerking met de gemeente en de Rabobank. Het betekent dat er nu negen hardstenen nieuwe c.q. modewoorden in de Weerstraat liggen.

´Tot volgend jaar´, sprak Caro Agterberg van Hart van Tiel in de stadskroeg in de Weerstraat de winnaars en hun vrienden en vriendinnen toe. Wethouder Ben Brink zei dat 2018 al met al een vruchtbaar jaar was wat betreft het opkrikken van de binnenstad. Hij dacht daarbij ook aan acties als het schonen en soms afsluiten van mooie, oude steegjes, enige aankleding van rotondes en fraaie levensgrote muurschilderingen in de steegjes. Cora Agterberg, die de ideeën voor de binnenstad artistiek uitwerkte, zei tegen het schoolvolkje ook nog: ´Het zijn woorden waar de ouderen onder ons (boven de vijfentwintig) geen idee van hebben. Fissa, Osso, Ewa, Planga, Yeet of Drip, om er maar een paar te noemen, gaan ons verstand te boven´. En deze dan? Waar de haartjes in je nek van overeind gaan staan:kantlijnsporter, kwispellezen, vliegschaamte, hempathie. ´En laten dat nu net allemaal woorden zijn die de pubers dagelijks gebruiken. Elke generatie heeft dergelijke ´rare´ woorden, maar helaas verdwijnen de meesten onder het stof van de tijd. Als we gaan graven komen we niet verder dan ´mieters´of ´gaaf´. In Tiel laten we dat niet meer gebeuren en koesteren we de taal van de jeugd, hoe vreemd we die ook vinden, we vangen ze voor de eeuwigheid´.

De woorden worden niet lichtvoetig gekozen, zei Caro. ´Hier gaat een heel lesprogramma aan vooraf. Zes weken kregen de leerlingen les over straattaal en vormgeving daarvan. Hoe ze woorden grafisch vorm gaven werd door een jury beoordeeld met de drie winnaars als resultaat. Een onafhankelijke jury had ze gekozen.

Is de oorsprong vaak niet meer te achterhalen, wat het woord yeet betreft, dat vond zijn oorsprong in de Verenigde Staten. Het werd daar in het begin vooral gebruikt als een uiting van ´excitement (opwinding) bij het basketbal. Inmiddels is het de plas overgewaaid en gebruikt de jeugd het ook regelmatig als er opwinding over iets is.