Terugblik 2022: Het jaar van Jurriaan de Mol

Terugkijkend op het jaar 2022 kan Jurriaan de Mol, directeur van het FEST, het Flipje- en Streekmuseum Tiel, wel constateren dat het heel anders was dan hij tevoren had gedacht. In plaats van een soort rustig tussenjaar werd het een heel hectisch jaar in een voor hem nieuwe werkkring.

Achtergrond

Jurriaan de Mol werd in 1959 geboren in Rotterdam en is in zijn uitstraling nog steeds een echte Rotterdammer. Hij volgde de Hogere Hotelschool in Den Haag, maar na zijn afstuderen in 1980 kwam hij overal terecht behalve in de echte horeca. Zijn loopbaan ging meer richting toerisme en marketing. Hij werkte onder andere bij de KLM, bij Den Haag Marketing en het Nederlands Bureau voor Toerisme. Vervolgens werkte hij voor Toerisme Veluwe – Arnhem – Nijmegen. Dat bracht hem bijna vanzelfsprekend in contact met de herinnering aan en de herdenking van de Tweede Wereldoorlog. Daardoor stond Jurriaan aan de wieg van de ‘Liberation Route’. Daarin werd een route met wandelwegen en plaatsen van herinnering gecreëerd die begint in Zuid-Engeland en die via Normandië, België, Oostelijk Nederland en door Duitsland leidt naar Berlijn met nog een zijweg naar Gdansk in Polen. Alles bijeen de weg die de westelijke geallieerden in 1944-1945 namen voor de bevrijding van Europa. Vanaf 2007 was de Liberation Route de vaste werkkring van Jurriaan.

Eind 2021 eindigde zijn dienstverband aldaar en Jurriaan had als plan om nu eens ongehinderd de route van Engeland naar Berlijn zelf te gaan lopen. En toen kwam Tiel op zijn weg.

Waarnemer in Tiel

Door ziekte van de directeur had het Flipje- en Streekmuseum tegen eind 2021 ineens geen directie meer. De gemeente Tiel waaronder het museum valt, zocht een ondernemende vervanger. Daarbij viel de naam van Jurriaan de Mol, omdat hij recent contact met de gemeente had gehad. In plaats van door Engeland te gaan lopen kreeg hij de vraag om eens in Tiel te komen praten. Aanvankelijk vroeg men hem als waarnemer en zó kwam hij in januari 2022 ook het museum binnen. Later in het jaar verviel het waarnemende karakter van zijn werk en werd hij gewoon de museumdirecteur.

Wellicht was het ook de reputatie van Jurriaan als iemand die sterk was op het terrein van promotie, waardoor hij voor Tiel werd gevraagd. De gemeente wilde ook wel de regio meer in de markt zetten.

Start met een uitdaging

Jurriaan begon met zich te oriënteren bij de medewerkers en met zelf zich een oordeel te vormen over het museum. Daarbij bleek, dat het museum heel veel heeft en kan vertellen over Tiel en omgeving. Bij het bekijken van de presentatie viel op, dat er veel mogelijk zou zijn, maar dat er niet echt veel lijn zat in de manier waarop de collectie was opgesteld.

Dat beeld werd ook bevestigd bij een enquête die door 120 bezoekers werd ingevuld. Bezoekers vonden dat het museum veel moois heeft, maar dat het nu onoverzichtelijk is. Storend blijken ook de vele geluidsonderdelen te zijn, waardoor men het museum als rumoerig ervaart.

Tegelijkertijd bleek de provincie Gelderland – in de praktijk vertegenwoordigd door Erfgoed Gelderland – met een museumbeleid, waarin verhaallijnen een rol spelen. Het museum in Tiel zou daaraan alleen kunnen voldoen door een totale facelift te ondergaan.

Zo werden voor Tiel vijf verhaallijnen bedacht:

  1. Prehistorie en Romeinen door gebruik te maken van de enorme hoeveelheid archeologische vondsten in de laatste jaren.

  2. Handels- en Hanzestad Tiel. Tiel heeft natuurlijk een bijzonder middeleeuwse historie en de gemeente wil zich sinds enige jaren ook weer als Hanzestad profileren.

  3. Jamproductie en Flipje. Dit thema vormde al jaren een kernterrein in het museum en het fruitbaasje trekt nog steeds veel bezoekers naar Tiel.

  4. Tweede Wereldoorlog en wederopbouw. Zowel door subsidiënten als het V-Fonds als door wensen van het gemeentebestuur kreeg deze historie prioriteit. Vanuit die hoek werd aan Jurriaan gevraagd de gemeente te vertegenwoordigen bij het programma ‘Vrijheid’, dat de viering van 80 jaar bevrijding in 2024-2025 in Gelderland gaat voorbereiden.

  5. Tiel anno nu met oog voor de culturele diversiteit.

Het gemeentebestuur was over de vérgaande plannen snel enthousiast. Een en ander kreeg een plaats in het nieuwe college-akkoord.

In dat stadium kwam de kennis van Jurriaan ten aanzien van de vele mogelijke subsidiënten goed van pas. Liefst vijftien organisaties werden benaderd om een financiële bijdrage te doen. Dat liep vanaf het Prins Bernhard Cultuurfonds tot de Vereniging Oudheidkamer voor Tiel en Omstreken.

Het proces

Het veranderingsplan werd ontwikkeld met het vaste team van het museum. Ook de oud-conservator van het museum Peter Schipper kreeg er een rol in. Daarnaast waren de huidige conservator Lisette le Blanc, de gemeentelijke erfgoedcoach Jacoline Zilverschoon en stadsarcheoloog Ilse Schuuring betrokken bij de planontwikkeling. Kernvraag was steeds: “Hoe wil je Tiel presenteren?”.

Gedurende het plannen maken kwamen er nog twee bijzondere plekken in het gebouw aan de orde, namelijk de zogenaamde ‘hotspots’. Dat zijn plaatsen, waar het publiek extra informatie kan krijgen. Er moet er een komen voor archeologie, waar mensen met vragen over eigen vondsten terecht kunnen en waar amateurarcheologen werkzaamheden kunnen verrichten. Verder komt er een WO-II hotspot, waar mensen terecht kunnen om te weten te komen wat er in de regio gebeurd is tijdens de oorlog en waar men daar sporen van kan vinden.

Gefaseerde uitvoering

Als alle plannen ineens zouden worden uitgevoerd, zou het museum misschien wel twee jaar dicht moeten. Dan zou de loop er uit gaan en zouden er ook geen inkomsten uit entreegelden komen. Daarom wordt ernaar gestreefd zo weinig mogelijk dicht te zijn en dat betekent een verandering in afzonderlijke stappen.

Er wordt letterlijk van beneden naar boven gewerkt. Vanaf nu tot eind 2023 is de benedenverdieping aan de beurt. Opvallend is, dat de ingang weer vooraan in het gebouw komt. Waar nu de entree is, komt de Archeohotspot en rechts van de nieuwe ingang komt de WO-II hotspot. Verder wordt “Fruitstad en Flipje” de invulling van de benedenverdieping. Eind april 2023 moeten de nieuwe ingang en de hotspots er zijn en een half jaar later de nieuwe opstelling van de rest van de benedenverdieping.

Het vervolg

Alles bij elkaar heeft Jurriaan nog drie jaar werk in Tiel. Voor 2024 staan de onderdelen “Handels- en Hanzestad” en de vaste opstelling archeologie op de rol. In 2025 volgen dan de afdelingen ‘Tweede Wereldoorlog en wederopbouw’ en ‘Tiel anno nu’. Voor de directeur wacht nog de stevige klus om ook voor het vervolg voldoende financiële middelen te vinden.

Dat Jurriaan de Mol de initiatiefnemer was van de grote expositie ‘Alles Kwijt’ aan de Santwijcksepoort die 3000 bezoekers trok mede dankzij een 1200 reclamespotjes op de regionale radiozenders, zal inmiddels bekend zijn. En zo tussen de bedrijven door regelde hij ook een afslag richting Tiel voor de Liberation Route.

Voorlopig is deze enthousiaste doener nog niet weg uit Tiel! Al blijft hij wel in Winterswijk wonen.

Fotoalbum:

zie ook:  https://detielenaar.nl/nieuws/2022/05/veel-waardering-bij-opening-voor-tentoonstelling-alles-kwijt/

en:  https://detielenaar.nl/nieuws/2022/05/alles-kwijt-maar-we-kregen-er-ook-wat-voor-terug/

Reacties zijn gesloten.

Geverifieerd door MonsterInsights