Terugblik: Bart van den Berg van Tiel Tip Top

Tijdens de nazit van de presentatie van het vrijwilligersboek in de Agnietenhof raakte ik in gesprek met de Tielse superinzamelaar van zwerfafval Bart van den Berg. Bart vertelde enthousiast dat de stichting Tiel Tip Top (STTT) de aanbesteding voor de gemeentelijke zwerfafvaltaken gewonnen had en dat hij grootse plannen had. Daar wilden we meer over weten. In het kader van onze serie terugblikken kijken we daarom met Bart terug op 2021 en blikken we vooruit naar 2022.

Over 2021 kunnen we kort zijn. Corona dwong Tiel Tip Top om een groot aantal opruimacties niet door te laten gaan. Desondanks werd wel de basis gelegd voor een flinke stap voorwaarts om van Tiel in de komende jaren de schoonste gemeente van Nederland te maken. Want dat is het ideaal waar Stichting Tiel Tip Top naar streeft. En dat moet – vindt Bart – gebeuren met zo weinig mogelijk gemeenschapsgeld.

Terug in de tijd

Ruim vijf jaar geleden kreeg de Gemeente Tiel een subsidie van de rijksoverheid om het zwerfafvalprobleem aan te pakken. Met de Stichting Duurzaam Rivierenland (SDR) werd toen een contract gesloten voor de uitvoering van de bijkomende gemeentetaken. Daarbij ging het onder meer om het beheer van opruimmaterialen, het werven en begeleiden van vrijwilligers en het stimuleren van de inwoners, verenigingen, scholen en andere groepen om bij te dragen aan een schoner Tiel. In 2016 begon Bart van den Berg aan het regelmatig verzamelen van zwerfafval in de Tielse Bloemenbuurt. Hierna volgde een groepsactie in de wijk. Bart kreeg veel waardering voor dit initiatief. Dat bracht hem op het idee om het werkgebied uit te breiden en een stichting op te richten. Stichting Tiel Tip Top zag het levenslicht.

Die stichting had twee doelen: Zoals gezegd bijdragen aan een schoner Tiel met behulp van vrijwilligers die dezelfde idealen koesterden en daarnaast en tegelijkertijd een zinvolle tijdsbesteding bieden aan mensen die op grond van persoonlijke omstandigheden contactarm waren of bijvoorbeeld moeite hadden met een geregeld dagritme. Het initiatief werd warm ontvangen door de Tielse gemeenteraad en Bart ging met een aantal medestanders aan de slag om zijn ideaal te verwezenlijken. In enkele jaren bouwde hij een organisatie op die alom bewondering opwekte. Van de Gemeente Tiel en enkele bedrijven kreeg hij financiële steun. Een team van tien tot vijftien mensen sloot zich aan bij de vrijwilligersorganisatie om te helpen bij het organiseren en begeleiden van acties. De stichting kon rekenen op een honderdtal vrijwilligers die daadwerkelijk met de knijpstok op locatie aan de slag gingen. Maar er gebeurde meer. Er kwamen bakfietsen, een aanhangwagen, afvalbakken en tal van projecten – groot en klein – die werden opgezet door Bart en zijn vrijwilligersteam. Spil bij de communicatie was o.a. de bekende Tielse tekenaar Arie van Vliet, die vrijwel belangeloos tal van ontwerpen maakte om Tielenaren en bezoekers erop te wijzen dat afval niet op de grond hoort. Tiels Flipje was daarbij de centrale figuur.

Ondertussen, we zijn in 2021, besteedde Bart naast zijn reguliere werk gemiddeld zo’n dertig uur in de week aan zijn passie om Tiel mooier en schoner maken. Die hoeveelheid arbeidstijd was niet vol te houden en leidde tot gezondheidsklachten. Bart moest kiezen. Zijn hart lag bij het zich inzetten voor zijn woonstad. Die keuze heeft hij nu gemaakt. Op 1 januari 2022 neemt Tiel Tip Top alle werkzaamheden die verband houden met het opruimen van zwerfafval van de stichting Duurzaam Rivierenland over.

Nieuwe rol Tiel Tip TOP overgang gevolg van aanbesteding

Henk Bergsma, senior beleidsmedewerker Milieu van de Gemeente Tiel vertelt hoe dat gegaan is.

“De Gemeente Tiel is op grond van de Nota inkoop en aanbestedingsbeleid gemeente Tiel 2020 verplicht om projecten en werk met een meerwaarde van meer dan 50.000 euro aan te besteden. Dat geldt ook voor projecten die verspreid over meerder jaren samen meer dan 50.000 euro kosten. Die overschrijding vond al eerder plaats, maar omdat er toen buiten SDR geen belangstellenden waren en in 2021 wel hebben we toen een aanbesteding georganiseerd. Uit de mogelijke partijen hebben we naast SDR toen Avri en Stichting Tiel Tip Top uitgenodigd om in te schrijven. Tiel Tip Top was de enige partij die binnen de gestelde termijneen prijsopgave deed en bleek achteraf ook de laagste te zijn. Daarom kreeg Tiel Tip Top de opdracht voor 2022.

Dat betekent dat het beheer van alle materialen die de gemeente bekostigd heeft van Duurzaam Rivierenland overgaan naar Tiel Tip Top en dat iedereen die een bijdrage leverde aan een schoner Tiel dat vanaf 2022 kan blijven doen onder de vlag van STT. Voor vrijwilligers die helpen schoonmaken en daarvoor materialen krijgen, verandert er niets behalve de ondersteunende organisatie. Dat geldt ook voor de groepen die nu zogenaamde adoptiegebieden schoonmaken en daarvoor een vergoeding krijgen. Dat de overeenkomst voor de dienstverlening met Tiel Tip Top voorlopig voor een jaar is afgesloten, komt omdat de subsidieperiode voor zwerfafvalbestrijding vanuit de overheid voor zover we nu weten per 1 januari 2023 afloopt. Als die niet verlengd wordt, moet de gemeenteraad uit eigen gemeentelijke middelen geld vrijmaken voor de dienstverlening. Daarvoor moet zij dan in de begroting van 2023 ruimte maken.”

Plannen voor dit jaar

Bart van den Berg heeft onlangs zijn voorzittershamer binnen de stichting doorgegeven en gaat hierna als zzp’er aan de slag voor deze gemeentetaak. Vanuit het recent geopende vrijwilligerskantoor aan de Morsestraat 8 op industrieterrein Kellen zal hij ook zijn vrijwilligersuren blijven steken in zijn project.

Allereerst zal Bart zijn aandacht richten op een soepele overgang van Duurzaam Rivierenland naar Tiel Tip Top. Bart hoopt, maar rekent er ook een beetje op dat iedereen die nu via Duurzaam Rivierenland zwerfafval inzamelde, dat blijft doen onder de vlag van STTT. Ondertussen werkt hij als vrijwilliger aan de voorbereiding van o.a. de Landelijke Opschoondag. Op die dag zal STTT een verrassende, nieuwe evenementenwagen introduceren. Zodra dit weer kan, zal STTT weer starten met haar activiteitenkalender. Bart: “Iedere twee weken en mogelijk nog vaker kunnen mensen dan weer bij ons aansluiten. Verder werk ik met mijn vrijwilligerswerkgroep aan een oplossing voor het inzamelen van drinkbekers en blikjes bij evenementen. Want zomaar weggooien kan (en mag) niet meer. En natuurlijk gaan we veel aan preventie en voorlichting doen. Al onze activiteiten zullen er op gericht zijn om van Tiel de schoonste gemeente van het land te maken.

Fotoalbum. Klik op een foto voor een vergroting