Oude Bekenden 27: Lies Veenhoven’s moederdagwensjes

Je hoort de naam niet veel meer voor de straten in de buurt waar ik woon: het heette daar zo rond de tweede wereldoorlog ‘de geleerde hoek’. Mensen die kennelijk iets meer wisten dan de rest van Tiel, en Tiel zou Tiel niet zijn wanneer er op verschillen geen accent wordt gelegd.

Lies Veenhoven (1919-2001) woonde dus in die buurt, aan de Prinses Beatrixlaan 26. Dat was vroeger schuin tegenover de ambachtsschool, nu staat daar het politiebureau. Ze was illustrator, mijn eerste kennismaking met haar werk was toen ik nog kleuter was: de moederdagwensjes en verjaardagswensjes die we kleurden en van een versje voorzagen in onze onhandige letters, die heldere lijntekeningen staan me nog duidelijk voor de geest. De kinderen met hun bloemetjes, schaapjes en cadeautjes voor moeder waren zó lief en vrolijk afgebeeld…zo zien moeders hun kroost graag.

Lies Veenhoven tekende natuurlijk nog veel meer, het Regionaal Archief Rivierenland heeft alleen al van haar hand al vier meter boeken met illustraties en ook nog eens meer dan zeshonderd tekeningen in het depot. Lies Veenhoven werd geboren in Hengelo en verhuisde met haar ouders in 1943 naar Tiel. In Hengelo werden ze uit een oorlogszone geëvacueerd, maar in Tiel hartelijk ontvangen door oom Henk. Henk van Mourik (1877-1944) was leraar Frans, Duits en tekenen aan de gemeentelijke mulo van Tiel. Maar meer bekend nog is hij als schilder van impressionistische landschappen en stillevens. Hij was een hartstochtelijk wandelaar, zong graag en las vrienden gedichten voor. In karakter een wat teruggetrokken romanticus.

Geen wonder dat hij van schrik doodbleef toen een Engels vliegtuig schietend op hem afkwam in oktober 1944, juist toen hij zich stond te scheren. De piloot wist van niets: die schoot op het station, recht achter de woning.

Lies Veenhoven studeerde aan de kunstacademie in Arnhem en begon al snel daarna boeken te illustreren. Voor een ex libris in opdracht, of een herdenkingstegel draaide ze haar hand niet om. In haar vrije werk deed haar werk wel denken aan Anton Pieck, een illustrator waar ze ook contact mee had. Grote bekendheid kreeg deze ambachtsvrouw nooit, als herkent iedereen boven de zestig meteen haar stijl uit talloze kinderboeken en de illustraties in de schoolboeken over Ot en Sien.

Voor de gemeente Tiel maakte ze tussen 1980 en 1992 de omslagen van de gemeentegids, en dat alles kwam tot stand in haar atelier aan de Beatrixlaan, dat ze had overgenomen van oom Henk, inclusief zijn schildersezel.

Lies Veenhoven’s erfgenamen, haar man was overleden, en de familie Van Mourik stemden in met het opnemen van haar werk in het archief. Daarin was conservator Wim Veerman indertijd instrumenteel.