We naderen vier en vijf mei. De dagen waarop de doden van de Tweede Wereldoorlog herdacht worden en de bevrijding gevierd. De Tielenaar zal in de komende dagen enkele artikelen wijden aan de oorlog die Tiel zo zwaar raakte.
We beginnen met een verslag van het bezoek dat Jan de Man en Peter Schipper brachten aan basisschool de Regenboog in Tiel-Oost. Daar vertelden ze de leerlingen van groep 8 over het leven in Tiel tijdens de tweede wereldoorlog.
Het is de vierde keer dat Jan en Peter samen een school bezoeken om hun kennis van de tweede wereldoorlog in Tiel met leerlingen te delen. Zij doen dit deels op verzoek. Daarnaast lijkt het vaste prik te worden dat de klas die de jaarlijkse reiniging van de oorlogsmonumenten bij de Sint Maartenskerk op zich neemt hun presentatie aangeboden krijgt. Dit jaar was dat groep 8 van De Regenboog in Tiel-Oost.
De vertelochtend over de oorlog begint met een ontbijt dat Frederik Bennis organiseerde en de Jumbo in de Kranshof mogelijk maakte. Frederik heeft met warme steun van het Vier Mei Comité het initiatief genomen voor thema-ontmoetingen over de Tweede Wereldoorlog tussen senioren en scholieren.
Peter Schipper
Peter Schipper – een geboren verteller – legt het accent van zijn bijdrage op ‘het leven in Tiel’ tijdens de Tweede Wereldoorlog. De dertien leerlingen hangen aan zijn lippen. Met onder meer een knijpkat, een bonnenvel en powerpointbeelden ondersteunt hij zijn presentatie.
Diepe indruk maken de gebeurtenissen rond Wim Valk en zijn familie. Wim streed op de Grebbeberg in de eerste dagen van de oorlog tegen de Duitsers. Hij overleefde die slag en werd als krijgsgevangene naar Neu-Brandenburg in Oost Duitsland afgevoerd. Na enige weinig prettige maanden werd hij vrijgelaten en kon hij naar Tiel terugkeren. Wim trouwde met Annie Daalen en samen kregen ze in 1944 een zoontje. Op 6 november 1944 sloeg echter het noodlot toe. ’s Avonds om half acht sloegen de granaten die de Engelsen vanuit Wamel op Tiel afvuurden in in het huis aan de Papesteeg waar Wim en Annie woonden. Beiden waren op slag dood. Zoontje Eddy, die nog maar drie maanden oud was, stierf enkele uren later aan zijn verwondingen.
Ook het uitgaansverbod, het gedwongen inleveren van radio’s, het ontbreken van fietsbanden, de evacuatie, briefkaarten met aansprekende teksten, de verwoesting van de binnenstad krijgen in Peter‘s bijdrage aandacht.
Jan de Man
Jan de Man is een ervaringsdeskundige. Hij is op 3 juli 1938 geboren en weet zich nog veel te herinneren van de laatste oorlogsjaren. Hij vertelt hoe hij zag dat een boerderij in de Medelsestraat door een voltreffer totaal vernietigd werd. “Die werd geraakt door een V1. Dat was een soort onbemand vliegtuig met een springstoflading. De Duitsers schoten er duizenden richting Engeland. Wanneer een V1 overkwam, hield iedere Tielenaar zijn hart vast. Zolang je het pruttelende geluid maar hoorde was er niets aan de hand. Maar wanneer dat stopte kwam het onbetrouwbare stuk vliegende terreur omlaag en zorgde voor grote vernielingen. En dat gebeurde regelmatig.” Ondanks dat de familie van Jan gebruik kon maken van een schuilkelder moesten ze toch evacueren. Bijna een half jaar woonde het gezin bij de oma van Jan in Maurik. Daar zag hij vanaf de Rijndijk hoe Tiel als gevolg van beschietingen in brand stond. Verder heeft Jan van de oorlog tijdens zijn verblijf in Maurik weinig gemerkt. Wel van water. Jan: “Toen de Duitsers in december 1944 de Rijndijk bij Elden opbliezen, kwam ook Maurik voor een deel onder water te staan. Dat was midden in een heel strenge winter. Dat was echt afschuwelijk. Gelukkig zakte het water in de Rijn en duurden de problemen niet zo lang.”
Op 5 mei terwijl Jan zich bij een pomp aan het wassen was, zag hij een Nederlandse vlag aan de molen in Maurik hangen. Nederland was weer vrij.
De leerlingen kunnen terugzien op een welbestede en leerzame ochtend. Docent Dami Esteban Soyer: Ik kan veel over de tweede wereldoorlog vertellen maar zo’n presentatie met attributen en een man die het zelf heeft meegemaakt spreekt natuurlijk veel meer aan. Ik ben blij dat dit mogelijk is.”
Reacties zijn gesloten.