Oude Bekenden 23: Als de prins kwam, werd de wc gesausd

Mooi, die foto’s uit de oude tijd. De foto waarop prins Hendrik, de gemaal van de toenmalige vorstin, in 1918 een defilé afneemt van de Tielse padvinders op het bordes van villa Rozenhage aan de Stationsstraat, is er zo een. Het moet aan de achterzijde zijn geweest, want het pand waar tegenwoordig een projectontwikkelaar huist, heeft dat aan de voorkant niet. Kennelijk zat er een tuin bij waar de trotse Tielse padvinders doorheen konden lopen. De bewoner van het pand, A. Ridder van Rappard, was voorzitter van die vereniging in de stad.

Zijn zoon Louis, bijgenaamd Rolly, van Rappard herinnert zich dat zestig jaar later nog goed, hij schrijft erover in zijn mémoires. Overigens wil het verhaal dat de prins niet alleen voor de padvinders naar Tiel kwam. Mevrouw Von Maubeuge, lid van oude Silezische adel en de echtegnote van Louis’vader, interesseerde de prins ook zeer. Hij had een naam op te houden als schuinsmarcheerder.

In elk geval hield de huishouding rekening met de koninklijke logee, als die kwam werd de wc opnieuw gesausd. Lichtblauw trouwens. Vader Van Rappard, president van de rechtbank in Tiel, was op die momenten vaak even strategisch in Den Haag, om zijn Kamerlidmaatschap te vervullen.

Louis van Rappard, die in 1994 overleed, zou later bekend worden als de burgemeester van Gorinchem, de burgemeester die niet bepaald een blad voor de mond nam. De stad had veel aan hem, de Merwedebrug is er door zijn toedoen gekomen. Hij was kort na zijn rechtenstudie al burgemeester van Zoelen geworden. Al was dat meer vanwege zijn familierelaties, dan door zijn bestuurlijke gaven. Luis trouwde daar in 1933 met Elisabeth barones van Hardenbroek, een hofdame van prinses Juliana. Van Rappard was behoorlijk rechts, zoals het een conservatief van adel betaamde. Maar toen hij opging voor een kamerzetel in 1963 lukte dat niet: hij verloor van de populistische boer Koekkoek.

Van Rappard was in zijn eigen stad overigens niet onverdeeld geliefd: hij verbood bijvoorbeeld toneel- en filmvoorstellingen wanneer die naar zijn oordeel in strijd waren met de goede zeden. En hij liet zich nogal eens laatdunkend en kleinerend uit over raadsleden en wethouders. Hij was dertig jaar lang burgemeester, en droeg de bijnaam Zonnekoning van Gorinchem.

Ridder van Rappard ging in 1972 met pensioen, maar kwam in 1979 terug in het stadsbestuur als raadslid met zijn eigen fractie, die vier zetels haalde. In 1986 nam hij definitief afscheid van de politiek. Tien jaar geleden was er nog een Ridder van Rappard, (Willem, geboren in 1946) burgemeester: in de Noordoostpolder, een andere neef uit het riddergeslacht was burgemeester van Heemstede. Ook hij voerde de titel Ridder, als een van de laatsten, er zijn nog zeven van die geslachten in Nederland over.