Jan Vermeulen schreef een boek over het neerstorten van een Duits vliegtuig op 10 mei 1940 in Kapel-Avezaath
In het grote verhaal van de tweede wereldoorlog was het een detail, een voetnoot. Maar voor Kapel-Avezaath was het neerstorten een traumatische gebeurtenis, die het dorp op de eerste dag van de Duitse aanval op Nederland in 1940 ruw liet kennismaken met de gruwelen van de oorlog.
tekst gaat door onder de video:
Een Duits vrachtvliegtuig had die dag in alle vroegte moeten landen op vliegveld Valkenburg bij Den Haag. Dat landen lukte niet. De landingsbaan bleek vol staan met Duitse vliegtuigen die van de landingsbaan afgeraakt waren of vastzaten in de modder. Dus besloot de piloot terug te vliegen naar Duitsland. Boven Buurmalsen raakte de Nederlandse luchtafweer het toestel met een voltreffer. In Kapel-Avezaath stortte het iets ten westen van Thedingsweerdt aan de Eng rokend neer, vloog in brand en zeker veertien jonge Duitsers verloren het leven.
Jan Vermeuelen loopt al lang met het plan rond om de geschiedenis van de beide Avezathen in een boek vast te leggen. Voor die megaklus had hij de afgelopen jaren te weinig tijd. Daarom koos hij voor het alvast beschrijven van het neerstorten van vliegtuig dat Kapel-Avezaath dagenlang in zijn greep hield. Nu waren er immers nog getuigen. Jan wwas er enkele jaren intensief mee bezig. Hij beschikte over het ooggetuige verhaal van zijn moeder, die het neerstorten van nabij zag gebeuren, sprak met verschillende oudere inwoners, bracht dagen door in archieven en sprak met verschillende deskundigen. Bijzonder is dat Jan familie van een van de piloten in Duitsland wist op te sporen. Anders dan de meeste andere oorlogsboeken heeft Vermeulen in zijn boek ook aandacht voor de ‘Duitse kant’.
Donderdag 25 april vond de presentatie van het boek plaats in de Sint Agathakapel in kapel Avezaath. Burgemeester Hans Beenakker had de eer het eerste exemplaar in ontvangst te mogen nemen. De burgemeester had waardering voor het initiatief en de vele persoonlijke verhalen in het boek. “Die maken indruk en maken samen de geschiedenis.” Beenakker: “Veel Duitsers waren vooral ook zelf oorlogsslachtoffer. Slachtoffers van een misdadig dictatoriaal regiem. Daarom dringt de vraag zich op of we de Duitse slachtoffers ook niet in onze jaarlijkse herdenking moeten betrekken. We kunnen veel leren van het verleden. De geschiedenis kunnen we niet overdoen, maar elke dag biedt wel kansen om goede keuzes te maken.”
De dominee van de beide Avezathen, Everdien Hagen, ging dieper in op het herdenkingsthema. Zij vroeg de aanwezigen of er bij de plaats van het neerstorten een informatiebord moest komen en vroeg de aanwezigen na te denken over de vraag of de Duitsers oorlogsslachtoffers wel of niet herdacht moesten worden. Haar conclusie na de discussie met de aanwezigen: “Herinneren prima, maar eren is een stap te ver”.
Burgemeester Beenakker: “Het is aan de plaatselijke bevolking om te besluiten of er ter plaatse van de crash een herinneringsbord kan of moet komen. De gemeente zal er zeker aan meewerken.”
‘Plotseling was het oorlog’ begint met een schets van de gemeente Zoelen voor de Tweede Wereldoorlog. Vervolgens wordt onder meer aandacht besteed aan het nationale en regionale Nederlandse verdedigingplan, het Duitse aanvalsplan, een vluchtbeschrijving van het neergeschoten vliegtuig, een gedetailleerde beschrijving van de gebeurtenissen tijdens en na de crash met diverse ooggetuigen, een overzicht van de slachtoffers en een verslag van de contacten die Jan Vermeulen had met de nabestaanden van een van de omgekomen Duitse militairen.
Het boek is vormgegeven en uitgegeven door Emjee uit Varik. Emile Smit verzorgde de eindredactie. De uitgave werd mede mogelijk gemaakt door bijdragen van de gemeente Tiel, de Vereniging Oudheidkamer Tiel en Omstreken en het Regionaal Archief Rivierenland. Het boek is verkrijgbaar in de boekhandel oa Arentsen en kost 12,95 Euro.
Reacties zijn gesloten.