De rekening

Door Huub van Heiningen op dinsdag 19 april 2016, geplaatst in Opinie, Politiek.

De raad van Tiel kan dit jaar de rekening over 2015 niet vóór 15 juli behandelen, zoals de wet dat voorschrijft. B&W wijten dat aan ‘de transitie’ en de zorginstellingen die hun afrekeningen nog niet hebben ingediend. Uit een ‘managementletter’ van de gemeentelijke (onafhankele) accountant blijkt echter dat er nog meer aan de hand is.

 De ontwerpers van de (betrekkelijk) nieuwe gemeentewet wilden terug naar het idee van Thorbecke, die vond dat de behandeling van de rekening van het voorafgaande jaar ‘het feest van de democratie’ zou moeten zijn. De politieke partijen hebben echter van de jaarlijkse begrotingsbehandeling met zijn algemene beschouwingen en de toeters en bellen daaromheen, het politieke hoogtepunt gemaakt.  Ook in Tiel werden tot voor kort de rekeningen doorgaans pas jaren achteraf door de raad vastgesteld.

Uitgaande van de gedachte dat politici niet alleen moeten vertellen wat ze allemaal van plan zijn, maar in de eerste plaats verantwoording dienen af te leggen en duidelijk moeten maken waarvoor ze het gemeenschapsgeld hebben gebruikt, heeft de wetgever de gemeenteraden nu gedwongen méér aandacht te besteden aan de gemeenterekening. De rekening over 2015 moet nu vóór 15 juli in een openbare raadsvergadering behandeld en vastgesteld worden.

De raad van Tiel is niet de enige die kiezen moet óf een onvolledige rekening vast te stellen óf de behandeling van de rekening in strijd met de wet uit te stellen tot een latere datum. De rijksoverheid heeft een aantal zorgtaken aan de gemeenten overgedragen en de financiële gevolgen daarvan zijn nog lang niet overal tot in de finesses uitgewerkt. Het is dus niet ondenkbaar dat er een ‘generaal pardon’ komt dat de gemeenteraden méér tijd geeft.

In de zeer uitvoerige managementletter maakt de accountant, die al een aantal jaren de rekeningen controleert, duidelijk dat inderdaad de transitie in het Sociaal Domein ten aanzien van de gemeenterekening voor problemen zorgt. Maar er wordt ook in geconstateerd dat ‘slechts een deel van de overige bevindingen uit voorgaande jaren is opgelost’.

De gemeente heeft sinds kort een gezamelijke bedrijfsvoering met Culemborg en Geldermalsen, maar die voldoet naar de mening van de accountant nog niet volledig aan de verwachtingen. Ten aanzien van subsidieverstrekking signaleert de accountant het risico ‘dat de kaders die gesteld zijn door de raad en de overheid niet tijdig en rechtmatig worden opgevolgd’. Omdat objecten waarvoor de gemeente subsidie kreeg, niet tijdig worden gerealiseerd, bestaat het risico dat subsidies moeten worden terugbetaald.

De accountant vond eerder dat de gemeente een register diende aan te leggen van aangegane verplichtingen, zodat inzicht bestaat in de gemeentelijke schuldenlast. Dat advies is echter nog niet opgevolgd.  Ook andere wensen van de accountant zijn nog niet gehonoreerd. Daardoor kreeg de ‘managementletter’ een zeer kritische ondertoon. Het college van B&W heeft dan ook al aan de raadscommissie die zich met deze materie bezighoudt, medegedeeld dat er veel inspanning nodig zal zijn om de rekening over 2015 goedgekeurd te krijgen.