Varend monument in haven van Tiel

Sinds begin dit jaar is het voormalige voetveer van Tiel, de Hendrikus, weer terug in de Waal, in de jachthaven van Tiel. Op zondag 13 september is het landelijk de Open Monumentendag, de Hendrikus doet dan mee. Waalschokker de Neeltje Jantje zou ook mee doen maar moet voor onderhoud de haven uit.

Bezichtigen
“Het is wel de bedoeling dat belangstellenden het varende monument kunnen bezoeken,” zegt Huib van Everdingen, voorzitter van de stichting tot behoud van het voormalige voetveer. “Alles natuurlijk onder de restricties van Corona, de binnenkant blijft dicht.

Erfgoed
Het lijkt een éénheid, twee monumentale vaartuigen in de knusse jachthaven van Tiel, toch is er eeen wezenlijk verschil. “We zijn echt wel twee verschillende stichtingen, met ieder een eigen bestuur en identiteit”, vertelt Van Everdingen. “Maar er zijn natuurlijk wel veel overeenkomsten, onze stichting heeft de Hendrikus onder haar hoede en wij hebben Roemer Daalderop van de Neeltje Jantje aangetrokken als adviseur. Hij heeft natuurlijk al veel ervaring met varend erfgoed én met de gemeente Tiel, omdat hij al sinds jaar en dag in het bestuur van de stichting fungeert die de Neeltje Jantje beheert en bewaard.” Roemer is verder ook actief in Tiel Maritiem en vertelt dat hij het zonde vond dat de Hendrikus werkeloos in de haven bleef liggen, het schip had toch zo’n 35 jaar bij Tiel gehoord. Het moest gewoon bewaard blijven voor Tiel en omstreken. “

Vrijwilligers
Gemeente Tiel is de vorige eigenaar van het voetveer. Inmiddels is de Hendrikus over gedragen aan de stichting waar Van Everdingen de voorzitter van is. Verdere bestuursleden zijn Inge Joustra, penningmeester en Maarten Copper, secretaris. Zij gaan ervoor zorgen dat het schip bewaard blijft. Natuurlijk zijn vrijwilligers die mee willen helpen ook van harte welkom. Zoals schippers met eeen groot vaarbewijs, maar ook matrozen, gewoon mensen die varen leuk vinden. “Het schip is nog in originele staat, alleen stuurhut is in de jaren ’90 van de vorige eeuw vervangen. We willen alleen wel een soort luifel over het achterdek maken.” Recent werd de Hendrikus nog helemaal opgeknapt, dat was een tegenprestatie voor het gebruik van het schip in de Antwerpse haven.

Verdienmodel
Het is de bedoeling dat de Hendrikus ook een plezier-vaart schip gaat worden, net als de Neeltje Jantje nu al is. “Er moet een verdienmodel gecreëerd worden, met inkomsten uit vaartochten, een dienstregeling en vanuit bedrijven, maar natuurlijk ook sponsoren. Hendrikus is een leuke boot, er is belangstelling voor.”`De plannen worden echter opgehouden door de corona, zoals zo vele andere plannen. De Hendrikus heeft qua aantallen natuurlijk wel een streepje voor op de Neeltje Jantje. Er is namelijk ruimte voor 49 passagiers, terwijl dit bij Neeltje maar 15 man is, en nu in de corona-crisis zelfs maar 6 personen! “De beide schepen zijn een mooie aanvullingen op elkaar. Ze liggen niet in elkaar’s vaarwater maar varen wel bij elkaar in het water. De Hendrikus wordt een dag-passagierschip”, vertelt Van Everdingen. “Een greep uit het aanbod is bijvoorbeeld bedrijven en families die het schip kunnen huren, het is een trouwlocatie, maar ook kunnen straks ‘enkeltjes’ gekocht worden en de fiets kan dan gewoon mee, het schip was immers ooit een voetvoer.” Hendrikus wordt echter geen party-schip maar gaat straks varen langs pleisterplaatsen langs de Waal in de omgeving. “Zo stimuleren wij de locale horeca meteen weer.” Een idee is ook om tochten langs de uiterwaarden te organiseren. “Bijvoorbeeld voor bedrijven die daar werken. De uiterwaarden worden steeds interessanter en zijn het bezoeken waard.”

Nostalgie
Hoewel de beide vaartuigen nostalgie zijn is er nog een belangrijk verschil. De dame is aanmerkelijk ouder dan de heer in kwestie. Neeltje Jantje is van 1939 en de Hendrikus van 1959. Toch zijn zij aan elkaar ‘gekoppeld’ en is het de bedoeling dat ze tot het einde der tijden bewaard blijven in de Tielse haven. De beide stichtingen zorgen daarvoor, ieder bij hun eigen boot. Als het aan Roemer ligt komt er in de Tielse haven een speciaal gedeelte voor nostalgische vaartuigen. De bedoeling was de beide varende monumenten in september aan de vernieuwde Waalkade aan te leggen, maar de bouw is vertraagd en de Waalkade is nog niet toegankelijk voor wandelaars. Daarom ligt de Hendrikus op 13 september aanstaande, op de Open Monumentendag, een stukje verderop, aan de steiger die aan de andere kant van het clubhuis van de Tielse watersportvereniging ligt. De steiger wordt gemarkeerd door een ‘Open Monumentendag-vlag’.

Programma
Hopelijk kunnen de schepen volgend jaar wel weer in het zicht aan de Waalkade liggen zodat ze tijdens de Open Monumentendag van 2021 goed bezocht kunnen worden. Niet alleen de varende monumenten hebben hun programma aan moeten passen aan de regels in verband met het corona-virus, het programma van de Tielse Open Monumentendag is inmiddels versoberd en aangepast. Maar de monumentale schepen blijven gelukkig wel van de partij!

Voor alle compleetheid de meest recente versie van het programma van 13 september aanstaande:

De werkgroep organiseert dit jaar een programma met onder andere een aantal thema-wandelingen voor maximaal 10 belangstellenden per wandeling:

1. 2 wandelingen langs de nieuwe ANWB-borden; gids is Emile Smit; start vanaf de ingang van de gemeentetuin (Ambtmanstraat).

2. 2 wandelingen langs historische onderwijspunten in Tiel; gids is Arnoud Reijnen, start vanaf de voormalige bibliotheek (St. Agnietenstraat).

3. 2 wandelingen langs de monumenten van Tiel én hun bewoners, gids is Peter Schipper, start vanaf de Kiosk (Veemarkt)

4. 2 wandelingen door het Kalverbos, Eefke Halma, Bert Vos en Fieke Vos, gidsen van het IVN vertellen over de natuur in het Kalverbos/ Ambtmanstuin, start vanaf de fontein in het Kalverbos (nb max. 6 personen per wandeling).

5. 2 wandelingen naar de Kleine Willemswaard, Willem Beekman start deze wandeling vanaf de de dijk ter hoogte van de watertoren.

De wandelingen worden tweemaal gehouden; t.w. om 13.00 uur en om 15.00 uur!

6. Wandelingen en rondleidingen, georganiseerd door Stichting Ter Navolging (Joodsche begraafplaats, Ter Navolging en de R.K. Begraafplaats): programma: zie de website van de stichting: www.ternavolgingtiel.nl.

7. Bezoek varend monument Hendrikus in de jachthaven aan de andere kant van het clubgebouw in de haven.

8. Voor degenen die niet met een wandeling mee kunnen doen, er individuele wandelroutes verkrijgbaar bij de monumentale Kiosk aan de Veemarkt.

9. Voor ouder en kind is er een leuke speurtocht uitgezet. Onder de goede oplossingen worden aan het eind van de dag prijzen verloot. De speurtochten kunnen opgehaald en ingeleverd worden bij de Kiosk.

10. Alle wandelingen doen Bakkerij Van Ooijen aan waar stilgestaan wordt bij de Traditie van de Tielsche Kermiskoek door middel van het verhaal en het proeven van de koek

  
Voor de wandelingen 1 t/m 5 is inschrijving vooraf noodzakelijk. Belangstellenden kunnen zich alleen melden via de site van de Vereniging Oudheidkamer voor Tiel en omstreken: www.oudheidkamer-tiel.nl

Voor meer informatie verwijzen wij u naar de bijdrage op deze site: https://detielenaar.nl/nieuws/2020/08/open-monumentendag-in-tiel-maar-dan-anders/, voor het programma van de begraafplaatsen de site van stichting ter navolging Tiel: https://www.ternavolgingtiel.nl/wp-content/uploads/2020/09/nieuwsbrief-september-2020.pdf

zie ook:  https://detielenaar.nl/nieuws/2019/07/bezoek-aan-voormalig-voetveer-hendrikus-in-antwerpen/