Prijzen voor profielwerkstukken Lingecollege

Bijdrage door Dick Buijs.

TIEL  Alle Nederlandse kinderen gaan naar school en na de middelbare school gaan zij vaak verder naar een universiteit of hogeschool. Voor het zover is, moeten zij wel eerst slagen voor hun eindexamen.

Sinds het jaar 2000 behoort bij havo en vwo het schrijven van een profielwerkstuk tot de verplichte examenonderdelen. De leerlingen zoeken een onderwerp, waarover zij een onderzoek uitvoeren en er verslag van doen. Dat is het profielwerkstuk (PWS), informeel wel eens aangeduid als “de meesterproef”.
In de eerste jaren werd het PWS bij de begeleidende docent ingeleverd, die in het geval van goedkeuring aan de schoolleiding doorgaf, dat de leerling aan de opdracht had voldaan. Tegenwoordig wordt een cijfer toegekend dat op de examen-cijferlijst wordt weergegeven en presenteren alle examenleerlingen op een schoolavond hun profielwerkstuk aan medeleerlingen, ouders en anderen.

Sinds enkele jaren bestaat op het Lingecollege een prijs voor het beste profielwerkstuk. Een jury van oud-docenten beoordeelt een aantal (meestal zo’n tien) genomineerde werkstukken en wijst twee winnaars aan, een bij havo en een bij vwo.
Dit jaar werden deze profielwerkstuk-prijzen beschikbaar gesteld door de Vereniging Oudheidkamer Tiel. Hier volgt een kort verslag.

Om aan de lezer en idee te geven van het hoge niveau volgt eerst een korte samenvatting van de tien genomineerde werkstukken van schooljaar 2017-2018.

Studie naar de woningmarkt en de politieke invloed daarop.
Melissa (havo 5) beschrijft eerst diverse hypotheekvormen, vervolgens laat zij zien hoe de overheid de woningmarkt stuurt door middel van wetgeving inzake de hypotheekrenteaftrek. Zij beschrijft de standpunten hierover en over de woningmarkt in het algemeen van de verschillende politieke partijen en ze vergelijkt ook de opvattingen van de landelijke politieke partijen met de plaatselijke partijafdelingen in Tiel.

In the name of Democracy
Ronny (vwo 6) beschrijft de ontwikkelingen van de bestuursvorm Democratie vanaf de Klassieke Oudheid (de Atheense stadstaat rond 450 voor Chr.) tot heden. Hij concentreert zich op enkele thema’s: Athene en Rome in de Oudheid, de periode van de Verlichting in de 18e eeuw met daarbij de bijdragen van filosofen als Hobbes, Locke en Voltaire en daarna de ontwikkelingen in Nederland vanaf 1848. Een beroemde uitspraak van Churchill: Democracy is the worst form of government, except for all the others stond centraal in de presentatie.

We choose to go to the Moon
In 1969 zette voor het eerst de mensheid voet op de maan. Luuk (vwo 6) beschrijft de ruimtecapsule Apollo 11 en de Saturnus V-raket, maar meer nog beschrijft hij de natuurkunde en de natuurkundige krachten die een rol hebben gespeeld bij de vlucht. Met tientallen variabelen zoals wrijvingscoëfficiënt, aardrotatie, verbrandingssnelheid en afnemend gewicht van de raket bouwt hij een wiskundig model van de ruimtevlucht, welke heel goed overeenkomt met de oorspronkelijke vlucht zelf, zoals vastgelegd in talloze vluchtgegevens, die naderhand door ruimtevaart-organisatie NASA zijn gepubliceerd.

De oorlog die nooit ten einde kwam
In de 19e eeuw woedde in de Verenigde Staten van Amerika een controverse tussen de noordelijke en de zuidelijke staten, onder andere inzake het instandhouden van de slavernij. De afscheiding van de zuidelijke staten van het noorden en de daarop volgende burgeroorlog (1861-1864) worden door Lucas (vwo 6) beschreven. Het zuiden verloor, maar tot op de dag van vandaag hebben velen in het zuiden deze nederlaag niet willen accepteren en blijven zij het doel waarvoor het zuiden streed, idealiseren. Klu Klux Klan maar ook een recente schietpartij tijdens een kerkdienst in Charleston, waarbij negen zwarte kerkgangers  omkwamen, getuigen daarvan.

Renal Cell Carcinoma
Renal cell carcinoma staat voor kanker in de niercellen. Anastasia (vwo 6) beschrijft een aantal varianten van deze kankersoort, de karakteristieken in het celweefsel en de bijbehorende prognose voor de patiënt, die natuurlijk mede afhangt van het stadium waarin de tumoren zich bevinden. In een laboratorium in St-Petersburg (Rusland) heeft zij een aantal tumorweefsels gedetermineerd.

Charisma
Veel vooraanstaande politieke leiders hebben een soort magische uitstraling, die charisma wordt genoemd. Bekende voorbeelden zijn John Kennedy, Nelson Mandela maar ook Adolf Hitler.
Charisma wordt vaak beschouwd als een aangeboren eigenschap, maar het is iets dat ook kan worden aangeleerd. Jamie en Tommy (havo 5) leggen uit dat het gaat om bijvoorbeeld zelfvertrouwen uitstralen, wijze van anderen de hand drukken en zo. Het profielwerkstuk staat vol met verwijzingen naar youTube-filmpjes.

De Ricinus Communis
Rianne (vwo 6) had van Madeira, waar zij op vakantie was geweest, zaadjes van een daar veel voorkomende struik meegenomen. Terug in Nederland ontdekte zij, dat die struik een variant is van de wonderboom, waarvan in Nederland de bladkleur anders is dan op Madeira. Samen met klasgenote Monique (vwo 6) heeft zij die zaadjes verder onderzocht. Zij bevatten zogenaamde wonderolie, toegepast in drogisterij-producten zoals douchegel en mondwater, maar ook de zeer giftige stof ricine. Hoe giftig ricine precies is, hebben beiden geprobeerd vast te stellen door de invloed van ricine op de groei van gistcellen te bekijken.

Stalins trauma’s
Stalin, leider van de Sovjet Unie in de eerste helft van de 20e eeuw staat bekend als een geniaal maar ook meedogenloos en gewetenloos heerser. Vanaf 1936 regeerde hij als autocratisch leider, iemand die aan anderen, een parlement of dergelijke geen enkele verantwoording schuldig is.
Stalin maakte in zijn leven verschillende schokkende gebeurtenissen mee die grote impact op zijn leven hadden, zoals in 1932 de zelfmoord van zijn tweede vrouw.
Sam (vwo 6) heeft in zijn (filosofisch/psychologische) profielwerkstuk onderzocht in hoeverre wijzigingen in Stalins machtsuitoefening vanuit deze trauma’s zijn te verklaren.

Media en Terrorisme
Met regelmaat schokken terroristische aanslagen de wereld. De berichten hierover bereiken de mensheid via kranten en televisie, maar in de laatste jaren ook via beelden op internet en Instagram. Manon (havo 4) en Fenna (havo 5) hebben geprobeerd de invloed van deze media te relateren aan het gevoel van onveiligheid. Een online filmpje van een terreurgroep in het Midden-Oosten roept natuurlijk een veel heftiger beeld op dan een krantenfoto of een statistisch overzicht waaruit blijkt dat het aantal aanslagen tegenwoordig niet wezenlijk groter is dan rond 1970-1980. In een klein onderzoek proberen de twee auteurs de impact van de verschillende media op een zestiental proefpersonen te meten.

Het Belang van Gezonde Darmflora
De mens draagt in zijn dikke darm zo’n honderdmiljoen darmbacteriën mee, die gezamenlijk worden aangeduid als darmflora.  Er bestaat onschadelijke en schadelijke darmflora. De onschadelijke soorten dragen op  verschillende manieren bij aan de voedselvertering, waarna het verteerde voedsel via de darmwand wordt opgenomen in het lichaam. Ongezond voedsel en antibiotica, maar ook stressfactoren kunnen de werking van de “gezonde” darmflora beïnvloeden. Als de balans tussen onschadelijke en schadelijke darmflora is verstoord (dysbiose), kan zich dat uiten in buikgriep, obstipatie ren zelfs darmkanker. Lars (vwo 6) doet verslag van uitgebreid literatuuronderzoek.

De presentaties vonden plaats op donderdagavond 1 februari en de jury was bij de presentaties van de genomineerde werkstukken natuurlijk aanwezig. De kersverse directeur Peter Schaap opende de avond, waarna de leerlingen die genomineerd waren alle aanwezigen in de zaal opriepen om vooral naar hun presentatie te komen. Aan het einde van de avond bleek de jury het unaniem eens te zijn geworden. De winnaars waren bij havo Melissa van Gompel met haar profielwerkstuk over de Nederlandse woningmarkt en bij vwo Luuk Barbian met zijn profielwerkstuk over de eerste maanreis in 1969.
De winnaars zijn uitgenodigd om op donderdag 19 april a.s. bij een ledenbijeenkomst van de Oudheidkamer Tiel nogmaals hun presentatie te houden, waarna zij hun prijs in ontvangst zullen nemen.