Kolommetje: Imposant

Wat hij nu precies doet, weet ik niet. Pieter Wentzel heeft een artistieke inborst, ik kende hem bovendien als een onafhankelijk denker en dito muzikant en bezocht hem voor de foto in zijn flat in de Hertogenwijk. Hij was stadswacht midden jaren negentig, een tijdlang en niet echt van harte, omdat je nu eenmaal in deze wereld moet meedraaien, ook al ben je het niet met alles eens. Tegenwoordig worden de stadswachten, mooi eufemistisch handhavers genoemd, gewoon betaald.

Handhavers zijn een soort van substituut politiemensen. Ze doen de klusjes die een agent vroeger ook deed, maar we hebben er nog zo weinig dat er voor het bekeren van je hand niet uitsteken, vuil op de grond gooien of gewoon overlast veroorzaken geen mensen meer zijn. Deze week nog meldde de nieuwe gemeente West Betuwe niet aan de tien agenten te komen. Let wel, er wonen daar zo’n 50.000 mensen.

In plaats van bekeuren, zeggen de idealisten onder ons, kun je gedrag beïnvloeden. Mensen er op wijzen dat bepaald gedrag  makkelijker, mooier, goedkoper, schoner of  gezonder kan zijn. Maar de eerste reactie van elke overheid is nu eenmaal  om eregens straffen op te zetten. Dat is eenduidig, makkelijker in de uitvoering, en na vijf uur kun je gewoon naar huis. Want wij allen laten ons niet graag iets aanzeggen, voorschrijven of opleggen. Kijk maar naar de weerstand die de nieuwe wijze van afval inzamelen oproept, of de besmuikte reacties van leedvermaak wanneer de afvalverwijderaar de software voor de containerafsluiting niet meteen op orde heeft. Wie niet horen wil, moet voelen, het is een oud gezegde, maar wel een met een waarheid in zich. Dus betalen we belasting, krijgen boetes, worden als willoze lammeren geleid door de grillen van degenen die zijn aangesteld om over ons te waken. Niet dat ze zelf zoveel beter zijn dan wij, verre van, is mijn ervaring. Maar ze hebben nu eenmaal de pet op en een dienstopdracht weiger je niet. Ze legitimeren zich overigens op juiste wijze voor hun gedrag: wij zijn het zelf die een vuilophaalsysteem kiezen. De mensen die we eens per vier jaar op de stoelen van de gemeenteraad laten plaatsvinden zijn door ons gekozen. Op de kwaliteit van die keus mag je geen kritiek hebben. Op de kwaliteit van de gekozenen natuurlijk wel. Maar straks hebben we een nieuw zwembad in de stad, dat levert over een paar jaar weer stemmen op. Net zoals lief zijn voor voetbalclubs of hardlopers en wielrenners, bmx-fietsers en zaalsporters nu eenmaal werkt in verkiezingstijd. Gek eigenlijk dat mensen zich laten neerzetten op een plek waar ze het voor hun medeburgers eigenlijk nooit goed kunnen doen. Je met wel kort van memorie zijn om niet te zien dat je in een gemeenteraad weinig kunt uitrichten. Dat kan, als je je nooit met openbaar bestuur hebt beziggehouden.

Ik zie Pieter Wentzel nog wel eens, op Facebook bijvoorbeeld, wanneer hij, nu voorzien van een volle baard en imposante snor, zich in kringen van folkmuzikanten beweegt. Hij maakte altijd al eigenzinnig muziek. Op Appelpop kon je hem ooit waarnemen met de band Dorst, die net als alle andere amateurbands om duizend persoonlijke redenen een keer ophield te bestaan. Maar wat ik aan Pieter zie, geeft me enigszins hoop: je hoeft je niet per se te conformeren om een mooi leven te leiden.