Criminaliteit in Tiel verschuift

Een aantal jaren terug lagen de criminaliteitscijfers in Tiel naar verhouding zeer hoog. Een regelmatige cijferrapportage moest bestuur en gemeenteraad in staat stellen de vinger nauwgezet aan de pols te houden en het veiligheidsbeleid snel bij te stellen. Deze week werden de cijfers over het eerste half jaar van 2021 bekend gemaakt. Burgemeester Beenakker nam de gelegenheid te baat om de pers uitvoerig te informeren over de jongste stand van zaken. Ook vertelde hij over de accenten die de gemeente Tiel en politie gaan leggen om hardnekkige oude en nieuwe vormen van misdaad te bestrijden. Duidelijk werd dat de traditionele vormen van misdaad in aantal afnemen maar dat nieuwe vormen een snelle opmars doormaken.

Misdaadcijfers

Ruwweg kun je zeggen dat Tiel niet langer in het rijtje staat met hoge misdaadcijfers. De afgelopen tijd zijn een aantal vormen van misdaad spectaculair gedaald. Vooral het aantal inbraken in woningen en voertuigen, diefstal van fietsen en vernielingen aan auto’s en andere spullen werden flink lager. Burgemeester Beenakker wijt die daling deels aan Corona, waardoor we meer thuis waren. Ook de buurtpreventie en de maatregelen die veel inwoners namen om hun woningen beter bestand te maken tegen dieven spelen een belangrijke rol. Ook het aantal inbraken in winkels, bedrijven en instellingen daalde fors. Ondertussen namen andere vormen van misdaad en ontwikkelingen die de veiligheid bedreigen wel toe. ”Een beeld dat we elders ook zien”, stelt Beenakker.

Wat toenam

Het was een beetje te verwachten dat het gebruik van zelfscan methoden in de supermarkten tot een toename van het aantal winkeldiefstallen zou leiden. Dat is ook gebeurd. Tegelijkertijd is de pakkans door verschillende maatregelen vergroot. In het eerste halfjaar van 2021 werden 91 winkeldieven betrapt. Nu het weer wat drukker wordt in de winkelstraten zien zakkenrollers ook weer hun kansen. Gelukkig is de stijging niet spectaculair. Opvallend is ook de groei van het aantal meldingen van overlast door zwervers. De oorzaak daarvan ligt vooral in de toename van het aantal dakloze arbeidsmigranten. De gemeente zint op maatregelen om dat te beperken door aanpak van onder meer malafide verhuurders van woonruimte. Opvallend is verder de toename van het aantal burenruzies, waarbij overheden moesten optreden. Beenakker wijt dit aan de spanningen in de samenleving als gevolg van de beperkingen door corona. Ondertussen valt er al weer een daling van het aantal meldingen te constateren. Spectaculair steeg het aantal meldingen van computercriminaliteit. Het gaat dan om het aantal meldingen bij de politie. De daders daarvan hebben zelden een relatie met Tiel, maar opereren vanuit de hele wereld.

Ondermijning

Ondermijning noemen we de vermenging van criminele activiteiten met activiteiten in die in de normale samenleving plaatsvinden. De burgemeester noemde enkele voorbeelden die in Tiel voorkomen. Winkels en dienstverleners die nauwelijks klanten ontvangen maar leven van het witwassen van geld door fictieve omzetten te noteren en op te geven. In Tiel gaat het daarbij vooral om een aantal ondernemers in de persoonlijke verzorgingssfeer. De gemeente werkt aan maatregelen om ondernemers in branches waar dit soort ondermijning veel voorkomt vergunningplichtig te maken, waarbij de gemeente of de rijksoverheid de kans krijgt uitgebreid onderzoek te doen naar de handel en wandel van de ondernemers voordat zij met hun bedrijf mogen starten. Ook kunnen ondernemers in bepaalde delen van de gemeente een vergunningplicht opgelegd krijgen. Bij invoering zal deze gelden voor nieuwe en bestaande ondernemingen.

Beenakker rekent ook het verhuren van woonruimte aan arbeidsmigranten een gebied waar ondermijning plaatsvindt. Ook hier werkt de gemeente aan maatregelen die het verhuren van woonruimte aan deze mensen aan een vergunning bindt. Zorgfraude, waarmee de gemeente Tiel nare ervaringen mee heeft valt ook onder ondermijning. Samen met de regio maakt de gemeente veel werk van bestrijding en het voorkomen van deze vorm van oplichting, waar de samenleving maar ook zorgbehoevenden de dupe van worden. Beenakker wijst er op dat inwoners veel kunnen doen aan het tegengaan van ondermijning. Hij noemt: melden van verdachte situaties en het kopen van gebruiksgoederen voor een fractie van de nieuwprijs. “Daar moet een luchtje aan zitten”.

Samenwerking

Overlast en misdaad bestrijden vereist goede samenwerking met allerlei instanties. Steeds meer trekt de gemeente daarbij samen op met de belastingdienst, justitie en andere overheidsdiensten. Waar mogelijk wordt de aandacht voor preventie aangescherpt. Speerpunt is daarbij de moeilijk uit te roeien overlast door jongeren. Beperken van de overlast en voorkomen dat jongeren het criminele circuit instromen is hierbij het doel. Beenakker ziet hier een belangrijke taak voor het onderwijs en de ouders. Ouders zullen door maatschappelijke en justitiële diensten vaker aangesproken en begeleid worden om hun kinderen op het rechte pad te houden of weer te krijgen.

Tekort aan rechercheurs

Beenakker: “Politieagenten heb je nooit genoeg, maar de pijn bij de misdaadbestrijding zit op dit moment bij het gebrek aan rechercheurs. Veel vormen van misdaad vergen om tot arrestatie en of veroordeling te kunnen gaan veel tijdrovend onderzoek en die capaciteit is er niet. Ik hoop dat het nieuwe kabinet daarin meer middelen voor vrijmaakt.”

Beenakker kwam de laatste nieuws in het nieuws met zijn pleidooi om ook op het gebied van criminaliteit niet te veel richting de gemeente te schuiven. Burgemeesters komen daardoor te vaak in rolconflicten en misdaadbestrijding verschuift te veel van justitie naar het burgerlijk bestuur. Hij vindt dit een slechte zaak.

Op 19 augustus werd hij over ondermijning geïnterviewd voor het NPO radioprogramma ‘Met het oog op morgen’. Geïnteresseerd in wat de burgemeester daar zij? Dit is de link: https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nos-met-het-oog-op-morgen/a31abe9e-8c8a-4814-9f87-ca726ef3e1f2/2021-08-19-formatieserie-ondermijning