Oude Bekenden 22: Meester-koperslager Ernste werd succesvol met hindernissen

Het treft me telkens weer wanneer ik langs de woning aan de Heiligestraat 15A kom: hoe kun je dáár nou een koperslagerij beginnen? In zo’n kleine woning allerlei kunstwerken uit koper slaan? De erker aan de woonkamer was vroeger ook nog eens winkelraam.

Dat was vast af en toe niet leuk voor de buren, denk je dan. Maar Lex Ernste (1913-1982) was dan ook geen conventionele man. En hij sloeg niet op koper in huis, maar in een werkplaats achter, in de tuin. Die werd na zijn dood afgebroken door de nieuwe eigenaars, veel te veel een ruimtevreter, vonden ze.

De kunstenaar werd geboren in Beneden-Leeuwen en groeide op bij oom en tante Van IJzendoorn in Tiel. Die oom was portier bij Daalderop, maar zijn hart lag in de koperslagerij. Het is dus aannemelijk dat de jonge Lex met dat kunstig handwerk in contact is gekomen in de woning van zijn oom. Lex bezocht de opleiding tot graveur in Schoonhoven en nam daarna baantjes aan bij zilverfabriek Hooykaas in die plaats en de medaillefabriek Stol in Culemborg. Niet geweldig, maar het was crisistijd begin de jaren dertig van de vorige eeuw. Ernste werd in 1932 ook koster van de Dominicuskerk, een baan die eveneens mager betaalde. Hij werkte bij boekhandels, kwam in contact met de Volkskrant en werd in 1941 inspecteur voor dat blad in Tiel. Totdat de bezetter het uitgeven van die krant verbood en hij opnieuw naar werk moest zoeken. Dat werd het verkopen van verzekeringen, tot in 1944 de evacuatie hem in Beesd deed belanden. Daar had hij tijd, en kennelijk ruimte, om met koperdrijven te beginnen. Bij terugkomst in Tiel bleek zijn woning aan het Nachtegaalslaantje vernield en betrok hij uiteindelijk een huis aan de Heiligestraat.

Tiel, 16 Mei 2008
Aangekocht door het Streekmuseum: koperen kopje van Lex Ernste
Tiel, 15 oktober 1992
Verwijderen koperen panelen van Lex Ernste van het voormalig politiebureau aan de Grotebrugse Grintweg.
Tiel, 17 September 2007
Lex Ernste keujesboer 1962

 

 

 

 

 

 

 

Het was een bonte loopbaan, met veel vallen en opstaan, en Ernste besloot zelfstandig kunstenaar te worden. Dat lukte aardig, mede dankzij zijn vrouw Ans, die zorgde voor een vast inkomen in het huishouden. Lex Ernste groeide uit, samen met schilder Johan Ponsioen, tot een bekend Tiels kunstenaar. Hij exposeerde vanaf 1950 op vele plaatsen in het land. Het meest bekend zijn zijn uit koper geslagen koppen, portretten en volledige figuren, voor kenners echte meesterwerken. Zijn panelen sieren en sierden talloze kerken en scholen en ook de voorgevel van het afgebroken politiebureau bij het begin van de Voorstad in Tiel. Ernste en zijn vrouw vormden een twee-eenheid, Ernste noemde haar steevast ‘mijn kameraad’. Hij maakte vanalles, zij verkocht het vanuit een winkeltje in de voorkamer. Galerie Ben van Mameren in Tiel heeft af en toe nog iets in collectie: onlangs nog een koperen klok.  Eind jaren zestig was hij een landelijk gewaardeerd kunstenaar. Hij bleef bekend om zijn panelen en beelden, de panelen die de gevel van het oude Tielse politiebureau sierden zijn gelukkig bewaard gebleven.

1998 Gradus van Wel ontdekt op de gemeentewerf de Ernste panelen

In Tiel is ook nog het beeldje ‘de Keujesboer’ te bewonderen in het gemeentehuis, maar minder mensen weten dat hij ook grafiek maakte. Hij drukte zijn etsen zelf op een samen met zijn vriend Kees Koome gemaakte pers. In het streekmuseum is nog een kop uit koper te vinden, de Vereniging Oudheidkamer kreeg eind 2018 uit de nalatenschap van verzamelaar Gies Pluim nog zeven panelen cadeau. Pluim kwam uit Zoelen en boerde goed als uitgever van bladen als Huis&Tuin en Eten&Drinken.

Toen de echtgenote van Ernste in de jaren zeventig overleed, hertrouwde hij met een Zwitserse en verhuisde naar Rüdtligen, waar hij ook is begraven.

Tiel, 13 november 2018
Presentatie over en overhandiging van panelen van de kunstenaar / koperslager Lex Ernste (1913-1982) tijdens de ledenvergadering van de Oudheidkamer Tiel en Omstreken bij het RAR. De panelen zijn aangeboden door Babette Pluim uit Ede samen met nicht AnneMarie Heevel uit Tiel aan voorzitter Martin van der Mark.

Reacties zijn gesloten.

Geverifieerd door MonsterInsights