De laatste maanden van de Tweede Wereldoorlog in Tiel: deel 3
aflevering 3 17-24 oktober 1944
19 oktober zijn Tielenaren getuige van de gedwongen evacuatie van inwoners van Lienden, Ommeren, Echteld en IJzendoorn. De trieste stoet trekt met vee en goederen door de stad. De evacuatie versterkt de geruchten dat ook de Tielenaren spoedig hun huis zullen moeten verlaten.
Nog steeds rijden er iedere dag een aantal platte wagens met materiaal en machines van metaalwarenbedrijf Daalderop van het bedrijf naar het station. Produceren wordt voor Daalderop en veel andere bedrijven daardoor onmogelijk.
Op 20 oktober wordt er door de Engelsen bijzonder hevig geschoten. Veel Tielenaren brengen de nacht door in hun eigen kelder of in een schuilkelder. De hevige beschietingen voeden de hoop dat de geallieerden klaar staan om de Waal over te steken en Tiel te bevrijden. Dit zal echter niet gebeuren.
Op 22 oktober nemen de Duitsers zes gijzelaars gevangen. Vier worden de zelfde avond vrij gelaten. Drie verzetsmensen, Pieter Oosterlee, Maarten Noordzij en Geurt van der Zalm worden vast gezet.
 Pieter Oosterlee |  Maarten Noordzij |  Geurt van der Zalm |
Zij werden gevangen gezet in de Julianaschool aan de Grotebrugse Grintweg. Maarten Noordzij woonde weliswaar in Echteld, maar was nauw betrokken bij het Tielse verzet. Samen met Piet Oosterlee en Geurt van der Zalm, die op een woonboot woonde, was hij bezig met voorbereidingen voor een Waalcrossing.
Oosterlee is de volgende ochtend bij een vluchtpoging doodgeschoten en van Noordzij en Zalm is nooit meer iets vernomen. Een getuige heeft Van der Zalm ’s ochtends op 23 oktober nog levend gezien. Ze zijn vrijwel zeker vermoord en mogelijk in de Waal gedumpt.
Een andere hypothese is dat zij postuum begraven zijn op het drenkelingen kerkhof, nu begraafplaats Kloosterhof. Dit kerkhof wordt binnenkort geruimd. Mogelijk levert dat meer informatie op over de laatste rustplaats van deze helden.
Op 23 oktober wordt bekend gemaakt dat de gasfabriek nog voor een dag kolen heeft. Daarna moeten de Tielenaren het zonder gas stellen. Gelukkig hebben velen een kachel waar ook hout in gestookt kan worden maar ook hout is schaars.
Bronnen bij deze bijdrage:
De websites van het kalendarium van Tiel en De oorlogsslachtoffers van Tiel, beiden van de Historische werkgroep Tiel / Oudheidkamer
De dagboeken Houdt goede moed en Waar blijven de Tommies.
Journalist Rutger van der Zalm schreef in de periode 1994/1995 een artikelen reeks in Dagblad De Gelderlander. Hieruit is ontstaan het boek Houdt Goede Moed, Tiel tijdens de Oorlog ’40 – ’45 met de dagboek bijdragen van G.G. (Truus) van Dee, G.W. (Gerrit) Bouwhuis en B.P.F. Bruggeman. Het boek is gedrukt bij Drukkerij St. Maarten van zoon Marcel. In 1995 aangeboden door Truus van Dee aan burgemeester van Tellingen. Zie:
https://detielenaar.nl/historie/2020/05/aanbieden-1ste-exemplaar-van-het-boek-houdt-goede-moed-1995/
Reacties zijn gesloten.