Op 4 mei worden in Tiel de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog herdacht. Bijna 400 mensen uit Tiel en de directe omgeving verloren door oorlogsmisdaden en oorlogsgeweld het leven. Het gaat daarbij om mensen,die gefusilleerd werden als vergelding voor verzetsdaden die anderen uitvoerden. Verzetstrijders die betrapt of verraden werden en Tielenaren die bijvoorbeeld op de Grebbeberg tijdens de eerste oorlogsdagen sneuvelden. Een groep die tot nu toe weinig aandacht kreeg, zijn de uit Tiel afkomstige KNIL-militairen of burgers, die aan de Birma- of een andere spoorweg moesten werken en vrouwen die in een zogenaamd Jappenkamp stierven. En dan zijn er natuurlijk de weggevoerde of opgepakte Tielse Joden die vaak bij aankomst in een vernietigingskamp vergast werden of na een periode van ziekte, ondervoeding en uitputting in een concentratiekamp de dood vonden.
Hieronder beschrijven we enkele slachtoffers waarover tot nu toe weinig over gepubliceerd is. De informatie is gehaald uit de bundels ‘Tiel in oorlogstijd’, die Wim Fase samenstelde en in het regionaal archief te raadplegen zijn. Wim verzamelde de stukken tijdens zijn werkzaamheden als lid van de projectgroep oorlogsslachtoffers van de historische werkgroep van de Oudheidkamer voor de website https://wo2.oudheidkamer-tiel.nl/ . Op deze site vindt u van alle oorlogsslachtoffers die de projectgroep oorlogsslachtoffers op het spoor kwam de persoonsgegevens en hoe zij om het leven kwamen. Van een aantal slachtoffers vind je uitgebreide beschrijvingen of wordt verwezen naar andere digitale informatiebronnen.
Rika van der Horst
Rika van der Horst werd geboren in Lienden. Zij woonde in de Sint Josephstraat 7 in Tiel en was niet gehuwd. Rika verdiende de kost door met een trekkar gevuld met manufacturen de boeren in de omgeving te bezoeken en leefde een teruggetrokken bestaan..
OP 7 november 1942 kreeg politiefunctionaris De Jong opdracht om mee te werken aan de opdracht van de Duitsers om alle Tielse Joden op te pakken. Hij legde zijn functie daarop per direct neer maar zorgde er wel voor dat alle Tielse joden bijtijds gewaarschuwd werden. Vrijwel alle Tielse Joden wisten daardoor toen nog aan een vrijwel zekere dood te ontsnappen. Op een na. Dat was Rika. Zij werd als enige opgepakt en tien dagen later in Auschwitsch vermoord. Rika was 65 jaar en het eerste Joodse slachtoffer dat in Tiel werd omgebracht.
Albert van Duren
Albert van Duren was Jehovagetuige en evangelist. Jehovagetuigen werden tijdens de oorlog vervolgd omdat zij weigerden zich aan de nationaal socialistische ideologie te onderwerpen en weigerden de Hitlergroet te brengen en in de wapenindustrie te werken. Albert was nadat hij vrijgelaten was uit kamp Amersfoort doorgegaan met zijn zendingswerk en in Tiel ondergedoken bij een familie die woonde in het huurhuis op het adres J.D van Leeuwenstraat 3. Daar werd hij door de huiseigenaar verraden waarna de Tielse politie hem oppakte. In mei 1945 werd hij vermoord of kwam hij door de totale honger en mogelijk tyfus op 32 jarige leeftijd om het leven. Ook de zusjes Margot en Anne Frank kwamen daar de onbeschrijfelijke ellendige omstandigheden in de laatste oorlogsweken om het leven.
Tonny Schiltmans
Tonny Schiltmans groeide op in een oud boerderijtje aan de Lingeweg in Drumpt. Hij was op 1 november 1944 aan het spelen toen de Engelsen vanaf de andere kant van de Waal hevig begonnen te schieten. Hoewel hij dekking had gezocht achter het talud van een sloot, werd hij getroffen door een granaat. Volgens een ooggetuige was zijn lichaam in tweeën gescheurd. Ton was zeven jaar toen hij stierf.
Teunis Campagne en Dirk van Zetten
Teunis Campagne (47 jaar) woonde in Tiel in het Groenlandstraatje en Dirk van Zetten (31 jaar oud) in de Kijkuit. In februari 1943 waren er in het hele land stakingen omdat voormalige beroepsmilitairen zich moesten aanmelden voor krijgsgevangenschap. In Tiel verklaarden een aantal medewerkers van conservenfabriek De Betuwe en van metaalfabrieken zich solidair en gaven gehoor aan de stakingsoproep. Een aantal stakers werd in gijzeling genomen. Zes van hen werden naar Arnhem afgevoerd. Daar werden Dick en Teunis op 2 mei 1943 door een vuurpeloton gefusilleerd.
zie ook: https://www.uitintiel.nl/evenement/dodenherdenking/
Reacties zijn gesloten.