Corona in Tiel

De gemeente Tiel is een van de weinige Nederlandse gemeenten die de gemeenteraad regelmatig uitvoerig informeert over de gevolgen van de crises voor de gemeente Tiel. Begin maart werd de zevende versie van de ’De Tielse impactmonitor’ gepresenteerd. Het is een lijvig document dat vrijwel alle gevolgen van de virusziekte in kaart brengt en wat de gevolgen waren tot begin februari. Wij vonden het de moeite waard om u via een korte en incomplete samenvatting een inkijkje te geven in wat het virus allemaal te weeg brengt. Het complete document vindt u op de site van de gemeente bij agendapunt 11 van de vergaderstukken voor de commissie ruimte. Duidelijk is dat Corona veel tijd en aandacht vraagt van de gemeentelijke organisatie.

Slachtoffers

Eind januari 2021 waren er in totaal 2360 inwoners uit de gemeente Tiel positief getest, 72 van hen zijn opgenomen in het ziekenhuis en 51 Tielenaren zijn overleden als gevolg van het virus.

Zich houden aan de voorschriften

Politie en bestuur zijn redelijk tevreden over de wijze waarop de inwoners de instructies en de voorgeschreven beperkingen naleven. Soms moest er wel veel uit de kast gehaald worden om ongeregeldheden door onvrede over de avondklok te voorkomen. Op enkele incidenten na is dat goed gelukt. Het beleid van de toezichthouders was vooral waarschuwend en adviserend wanneer er sprake was overtreding of een te ruime uitleg van de beperkende bepalingen. Daardoor is het bonnenboekje weinig gebruikt. Horeca-ondernemers, geloofsgemeenschappen , sportverenigingen, winkeliers en supermarkten hebben hun verantwoordelijkheid genomen en vrijwel steeds bijgedragen aan een goede opvolging van de regels.

Door de vele uren die de toezichthouders van Avri aan corona-handhaving moeten besteden komt ander werk in de knel. Het college bekijkt met Avri de mogelijkheid om een flexibele schil van toezichthouders te creeren om het vaste team tijdelijk te versterken.

Afvalstroom groter

Een onverwacht gevolg van het vele thuiswerken is de veel grotere afvalstroom die Avri te verwerken krijgt.

Psycho-sociaal welzijn

De gevolgen voor het psycho-sociale welzijn zijn moeilijk te meten. Duidelijk is wel dat de economische gevolgen voor een flink aantal inwoners er diep inhakken. Ook binnen een aantal gezinnen zijn er niet alleen zorgen maar ook meldingen over de onveiligheid voor kinderen. Ook burenruzies lijken toegenomen. De gemeente signaleert nog steeds mooie initiatieven onder de inwoners om mensen die het extra moeilijk hebben aandacht te geven en daadwerkelijk te helpen. De gemeente zelf heeft alle 80-plussers een bezoek van een ouderenadviseur aangeboden. Ongeveer de helft van deze groep senioren heeft daarvan gebruikt gemaakt.

Economie

Ook in Tiel zullen er naar verwachting ondanks de steunmaatregelen winkels in de non-foodsector en horeca-ondernemers dit jaar als gevolg van het (vrijwel) wegvallen van omzet omvallen. Binnen de sectoren zijn de gevolgen overigens heel verschillend voor individuele ondernemers. Vrijwel zeker is dat de leegstand in de binnenstad door winkels en horecagelegenheden die sluiten de komende tijd verder zal toenemen. Dit heeft gevolgen voor de aantrekkelijkheid en de leegstand en zorgt ook voor minder budget vanuit de reclamebelasting voor het organiseren van activiteiten. Die activiteiten zijn belangrijk voor het komen naar de binnenstad om te winkelen of bijvoorbeeld een terras te bezoeken. Vanwege de sluiting van de horeca en de strenge beperkingen voor veel winkeliers zijn veel betaalde parkeerplaatsen onbenut gebleven. Dat scheelt de gemeente vele honderdduizenden euro’s aan inkomsten. Ook door minder inkomsten aan andere heffingen en door vrijstellingen van bijvoorbeeld terrasbelasting en huren sportvoorzieningen mist de gemeente veel inkomsten.

Werk en inkomen

Vorig jaar is het aantal bijstandsuitkeringen nauwelijks gestegen. In november ging het om bijna 1000 uitkeringen. Dit jaar stijgt het aantal bijstandsuitkeringen vooral bij jongeren wel. Het aantal ww-uitkeringen liet een geringe stijging zien. Maar het aantal werklozen, dat een ww-uitkering ontvangt is in onze regio met 2,3 % lager dan elders in het land. In Tiel ging het om bijna 750 uitkeringen. Dat is met 3,2 % wel het hoogste percentage van de regiogemeenten. De gemeente Neder-Betuwe komt met 1,6 % als beste uit de bus. In de hele regio Rivierenland is het aantal bijna 3300. Het aantal ww-uitkeringen is daar de helft van het percentage van Tiel. Het aantal aanvragen voor schuldhulpverlening liet tot februari nog geen stijging zien.

Financiële gevolgen voor gemeente

Dankzij de royale bijdragen van de rijksoverheid en in mindere mate de provincie, heeft het coronavirus de gemeente nog geen geld gekost. Sterker nog. Wanneer alle uitgaven van de inkomsten worden afgetrokken resteerde rond half februari een bedrag van ruim 463.000 euro. Dat was tenminste de stand eind januari. Het rijk vergoedt ook alle extra kosten van de GGD. De provincie helpt onder meer met geld voor culturele voorzieningen en om de wijkvoorzieningen overeind te houden. Toch is wethouder Melissen er niet gerust op of dit zo blijft. De vraag is hoelang het rijk zo ruimhartig blijft en hoe het ook zij, de extra en ongeplande enorme uitgaven voor de rijksoverheid zullen weer terug moeten komen. Daarom kwam Yvonne Son-Stolk (CDA) bij de bespreking van de Impactmonitor met het voorstel om bij de gemeente uit voorzorg een reservepotje aan te leggen. “Laten we nog eens kritisch kijken naar alle posten in de huidige meerjarenbegroting en wat niet echt nodig is even in de wacht zetten”, was haar suggestie. Zij kreeg steun van Wim van Baal (VVD).