Deze week gaf wethouder Remco Dijkstra een belangrijke inkijk in de financiële situatie van de gemeente Tiel. Het ging daarbij over de jaarrekening van 2022, de gang van zaken in de eerste vier maanden van dit jaar en een eerste aanzet voor de begroting voor de komende jaren. Tiel kan de vlag uitsteken. Het eindresultaat over 2022 is een batig saldo van 6,1 miljoen en voor de jaren 2024 en 2025 lijkt er nog ruimte om naast hetgeen al gedaan of gepland is, nog meer in de stad te investeren. Daarna kan de financiële ruimte door bezuinigingen van de rijksoverheid wel eens flink minder worden. Maar de gemeente heeft dan zoals het er nu naar uitziet wel een weerstandsvermogen dat op peil is.
De jaarrekening over het jaar 2022
Het zou goed kunnen dat wethouder Dijkstra taart heeft laten aanrukken, toen hij het eindresultaat van alle inkomsten en uitgaven over 2022 onder ogen kreeg. Jarenlang kwam de gemeente maar net of net niet uit met de begroting. Meerdere keren moest de reserve aangesproken worden om de inkomsten in balans te brengen. Grote boosdoener was het verantwoordelijk maken van de gemeenten voor de jeugdzorg vanaf 2016. De rijksoverheid was van mening dat de gemeenten omdat zij dichter op aanbieders van deze zorg en de gebruikers zat, meer en beter maatwerk kon leveren. Dat zou goed zijn voor de kwaliteit en belangrijke besparingen moeten leveren. Niets bleek minder waar. Ieder jaar moest de gemeente omdat men onvoldoende kennis had van de materie en de beoordeling van aanbieders en bovendien geconfronteerd werd met een veel grotere vraag dan verwacht miljoenen uit eigen middelen bijpassen. In 2022 is het gelukt om greep op de zorgaanbieders, de kosten en verstrekkingen te krijgen. Bovendien schoot de rijksoverheid financieel te hulp. Het resultaat is dat ongeveer 3 miljoen minder uitgegeven is dan begroot. Het resterende overschot is het resultaat van een flink aantal kleine posten en, het klinkt raar, de krappe arbeidsmarkt. Daardoor konden vacatures vaak later ingevuld worden dan gepland en in enkele gevallen bleek het onmogelijk om mensen te vinden. Het eindresultaat is dat na aftrek van een miljoen voor noodzakelijke niet geplande uitgaven er nu vijf miljoen aan de algemene reserve van de gemeente toegevoegd kan worden.
De eerste voortgangsrapportage 2023
De eerste voortgangsrapportage over de maanden januari tot en met mei 2024 ziet er wat minder florissant uit. In totaal zal er volgens de nu beschikbare cijfers in 2023 660.000 meer uitgegeven gaan worden dan begroot. Dat komt rekening houdend met het begrote overschot neer op een tekort van 409.000. De professionals van de financiële administratie en planning verwachten echter de resultaten in de loop van 2023 een positieve wending zullen nemen. Het college is tevreden over wat er de achterliggende maanden allemaal in werking is gezet om het coalitieakkoord in deze raadsperiode uit te voeren. In de inleiding van de voortgangsrapportage staat daarvan een indrukwekkende samenvatting.
De perspectievennota 2024 en volgende jaren
Volgens de huidige inzichten en planning zullen de begrotingsjaren 2024 en 2025 met een positief saldo eindigen. Over de gang van zaken in 2026 en 2027 is wethouder Dijkstra minder gerust. Dat zouden wel eens jaren kunnen worden waar schraalhans keukenmeester wordt. De rijksoverheid heeft de laatste jaren veel geld uitgegeven aan de opvang van asielzoekers, Oekraïne en de opvang van vluchtelingen uit dat land, vluchtelingen en asielzoekers van elders en Corona. Dan zijn er ondermeer nog de kosten van compensatie van de Groningers voor de gevolgen van de aardgaswinning, de slachtoffers van de toeslagaffaire en de verduurzaming van Nederland. Dus moet er op veel posten bezuinigd worden. Dat zal de gemeenten financieel flink kunnen raken.
Voorlopig wil het college echter met kracht investeren in de openbare ruimte en het coalitieakkoord uitvoeren. Wel zal men terughoudend zijn met het aangaan van langjarige financiële verplichtingen. Op het wensenlijstje voor 2024 staat onder andere:
onderhoud en vervanging van openbare verlichting;
uitbreiding speelcapaciteit voetbalvereniging Theole;
oplossen knelpunten in de openbare ruimte van wijken en dorpen;
verhaallijn in museum over Tiel Handels- en Hanzestad;
bijdrage aan jeugd- en volwassenensport, sport en cultuur;
versterking capaciteit toezicht en handhaving.
Dijkstra verwacht dat de Tielenaren niet bang hoeven te zijn voor extra lastenverzwaring in 2024. Wel zullen de belastingen aangepast worden aan de ontwikkeling van het prijspeil.
Op 5 juli staan de jaarrekening en perspectievennota op de agenda van de laatste vergadering voor de zomervakantie van de gemeenteraad.
Reacties zijn gesloten.