Nieuws van en over de gemeente Tiel; editie 29 mei 2019

De gemeenteraad vergaderde 22 mei en de uitslag verkiezingen Europees parlement

In de mei vergadering van de gemeenteraad stemde de raad in met het fietsbeleidsplan, maakte de raad afspraken over de manier waarop inwoners, verenigingen en andere belanghebbende organisaties hun mening kunnen geven over de plannen om het huishoudboekje op orde te krijgen, besprak de raad twee moties, werden kritische kanttekeningen gemaakt bij beleidsstukken van Werkzaak Rivierenland en de GGD en werd Erik Rhebergen (VVD) beëdigd om de plaats van Mark Smits in te nemen. Over al deze zaken doen wij hieronder verslag. Aan het plan om Tiel fietsvriendelijker te maken, wijden we in een apart artikel aandacht. We besluiten dit artikel met de uitslagen van Tiel voor het Europees parlement.

Organisatie inspraak ‘Tiel in evenwicht’ en perspectievennota

Tiel moet volgend jaar fors bezuinigen om de inkomsten en uitgaven in balans te krijgen. Dat gaat inwoners, verenigingen en maatschappelijke organisaties pijn doen. Over het bezuinigingsvoorstel van het college moet de raad op 20 juni een besluit nemen. Alvorens dit besluit te nemen, wil de raad de inwoners, organisaties en verenigingen de gelegenheid geven om de gevolgen van de voorliggende plannen aan college en raad kenbaar te maken. Omdat men verwacht dat veel personen en organisaties hier gebruik van willen maken, komt er een speciale inspraakavond op 13 juni. Ieder die zich daarvoor vooraf aanmeldt, krijgt dan de gelegenheid om in maximaal vijf minuten de gevolgen voor hem of haar of de organisatie die hij of zij vertegenwoordigt kenbaar te maken. De raad heeft die avond een luisterrol maar de leden kunnen wel verduidelijkende vragen stellen. Eerder, op 22 mei, organiseerde de gemeente al informatiebijeenkomsten over de bezuinigingsplannen. De inhoud van de plannen vindt u op de website van gemeente Tiel.

Den Haag schiet te hulp

Hoewel er meerdere oorzaken zijn voor de tekorten in het gemeentelijk huishoudboekje zijn de enorme uitgaven in het sociale domein en dan met name de kosten voor de jeugdzorg de grootste boosdoener. Het ziet er naar uit dat de rijksoverheid Tiel en andere gemeenten op dit punt wat tegemoet komt. Kort geleden besloot minister Hugo de Jonge geld uit te trekken voor een onderzoek naar vragen als: Hoe komt het dat een flink aantal gemeenten zoveel tekort komt op de jeugdzorg? Werken gemeenten wel doelmatig op dit punt? Wordt er wel goed doorverwezen en werken de gemeenten niet met te veel partijen waardoor veel geld nodig is voor administratie en het houden van overzicht? Moet de structuur en organisatie van de zorgtoekenning niet gewijzigd worden?

Daarnaast heeft de ministerraad besloten om voorlopig eenmalig één miljard euro extra beschikbaar te stellen voor het verminderen van de tekorten op de jeugdzorg van de gemeenten. Het is nog niet bekend hoeveel Tiel hiervan gaat krijgen, maar het zal ongetwijfeld om meerdere 100.000den euro’s gaan. Wanneer bij de verdeling gelet wordt op het relatieve aantal clienten van de jeugdzorg kan dit bedrag richting de een miljoen euro gaan.

Tiel niet extreem duur

Ondanks opnieuw een verhoging van de Onroerende Zaak Belasting blijft Tiel wanneer we kijken naar de gemeentelijke belastingen en heffingen binnen de regio met ster de goedkoopste gemeente. Landelijk gezien blijft Tiel ook na de verhoging een middenmoter.

Moties

Ton Zuidema (D66) maakt zich zorgen over de veiligheid in crèches en peuterspeelzalen omdat te veel kinderen niet ingeënt zijn voor een aantal besmettelijke ziekten. Voor hem speelt dat Tiel grenst aan de gemeente Neder-Betuwe waar het aantal niet ingeënte kinderen ver boven het landelijk gemiddelde ligt. In een motie wilde hij weten hoeveel jonge kinderen die de crèches en peuterspeelzalen in Tiel bezoeken niet ingeënt zijn en pleitte hij er voor om bij de gemeente Neder-Betuwe aan te dringen op initiatieven om het percentage vaccinaties omhoog te brengen. Wethouder Carla Kreuk ontraadde de motie. Privacyregels maken het onmogelijk om gedetailleerde informatie over het aantal inentingen te verzamelen en de gemeente Neder-Betuwe was al bezig met het proberen de weerstand van een deel van de bevolking tegen inentingen te verminderen. Bovendien zat Tiel in 2018 dicht met 88% ingeënte kinderen tegen het minimaal wenselijk geachte percentage van 90 %. Niettemin ontstond er in de raad een uitgebreide discussie met als resultaat dat Zuidema de motie gaat aanpassen. Nieuwe elementen zullen daarbij zijn om bij alle omliggende gemeenten aandacht te vragen voor het inentingsprobleem. Ook een voorstel om richting Den Haag aandacht te vragen voor de wettelijke regels.

Een tweede motie kwam van Arjen Sijpkes (CDA). Door de uitvoering van werkzaamheden voor de eerste fase van de renovatie en herinrichting van de Waalkade zijn tot verdriet van een aantal centrum ondernemers alle aanwezige parkeerplaatsen daar tijdelijk vervallen. Sijpkes stelde voor om zolang dat het geval is een deel van het buiten gebruik gestelde parkeerterrein op de Waalplaat weer voor parkeren open te stellen. Wethouder Melissen voelde hier echter niets voor. “Door evenementen en mogelijk hoogwater moet de Waalkade de komende maanden regelmatig een korte periode autovrij zijn. Bovendien zijn er in de parkeergarage parkeerplaatsen genoeg. De wethouder had naar aanleiding van de klachten van vergunninghouders en centrumondernemers al besloten om vergunninghouders, die gebruik maakten van de kade, toegang te verlenen tot de parkeergarage. De zomerpauze van het theaterseizoen maakte die beslissing mede mogelijk. Hierop trok Sijpkes zijn motie mede door het ontbreken van steun van andere partijen in.

Raad kritischer naar uitvoerders gemeenschappelijke regelingen

De moeilijke financiële positie van Tiel verdraagt geen onverwachte financiële tegenvallers. Daarom kijken college en raad extra kritisch naar de uitvoerders van gemeenschappelijke regelingen. Blijven zij wel binnen de begroting, doen ze geen overbodige zaken en werken ze wel doelmatig en voldoende bedrijfsmatig zijn daarbij de vragen.

Zo was de raad niet tevreden over het jaarverslag en jaarstukken van Werkzaak Rivierenland. De raad wil meer informatie over wat Werkzaak nu precies doet en hoeveel de verschillende diensten kosten. Ook wil men weten hoe duurzaam de plaatsingen bij andere bedrijven zijn en of de inleenvergoeding wel adequaat, lees niet te laag, zijn. Verder pleit Tiel voor een andere verdeelsleutel van de kosten over de deelnemende gemeenten. De gemeente vindt dat zij nu naar verhouding teveel betaalt. Deze en nog meer vragen zijn via een zogenaamde zienswijze ter kennis van Werkzaak gebracht. Eerder berichtten wij al dat de gemeente onderzoekt naar mogelijkheden om een of meer taken bij werkzaak weg te halen en die zelf of door een andere partij te laten uitvoeren.

Ook de meerjaren strategie van de GGD kreeg flinke kritiek. De raad miste een opsomming van welke taken, die de GGD uitvoert wettelijk verplicht zijn en welke om andere redenen uitgevoerd worden. Ook mist men duidelijke en meetbare doelen en wat de verschillende plannen precies gaan kosten. Tot slot wil men een opgave welke taken de GGD kan en zal laten rusten wanneer de kosten boven de begroting dreigen uit te stijgen.

Afscheid Mark Smits

Mark Smits (VVD) werd bij de jongste verkiezingen voor de provinciale Staten met maar liefst meer dan 2200 voorkeursstemmen gekozen tot lid van dit college. Hoewel de functies van gemeenteraadslid en het lidmaatschap van Provinciale Staten wettelijk niet onverenigbaar zijn, heeft Smits om belangenverstrengeling uit te sluiten, besloten het raadslidmaatschap te beëindigen. Na hartelijke en grappige toespraken van burgemeester Hans Beenakker en VVD-fractievoorzitter Ans Duquesnoy nam het vertrekkende raadslid zelf het woord. In zijn afscheidswoord onderstreepte hij voor het college en de raad nog eens het belang om vooral woningen in de midden- en hogere klasse te bouwen om uit de financiële perikelen te geraken. Die brachten veel OZB op en de bewoners waren goed voor het in stand houden van de culturele voorzieningen. De weinig rooskleurige situatie rond de gemeentelijke financiën waren volgens Smits niet alleen te wijten aan de enorme kosten van de jeugdzorg. ”Tiel heeft de achterliggende jaren veel geïnvesteerd en daarbij te weinig aandacht besteed aan het op peil houden van voldoende reserves. ”, stelde hij. Naast veel ervaring bracht het raadswerk Smits ook in contact met een collega politica, Maartje van der Lek (ChristenUnie) met wie hij in het huwelijk trad. Mark Smits wordt opgevolgd door Erik Rhebergen, die al een aantal jaren lid is van de steunfractie van de VVD en ervaring heeft opgedaan als lid van een raadscommissie.

Uitslag verkiezing voor Europees Parlement

Ook in Tiel was de PvdA de grote winnaar direct gevolgd door het Forum voor Democratie. Ook GroenLinks won fors. Grote verliezers waren D66 en SP. Door het Timmermans effect en het ontbreken van lokale partijen zijn deze uitslagen niet te vergelijken met de laatste gemeenteraadsverkiezingen. Hieronder geven wij de uitslag in procenten in volgorde van hoogste aantal uitgebrachte stemmen.

PvdA 20,2 %; FvD 16,2; VVD 15,9; CDA 8,5; Groenlinks 8,2; D 66 5,7; 50+ 5; PVV 4,6; Partij voor de Dieren 3,9; combinatie Christenunie-SGP 3,8; SP 3,2; Denk2,4; Overige partijen 2,1%.

Vergelijken we de uitslagen met de verkiezingen voor de Provinciale Staten van Gelderland eerder dit jaar. Dan zien we dat de PvdA verdubbeld, het FvD 3 % meer stemmen behaalde, de VVD minimaal (0,3 %) verliest, het CDA 1,6 % wint, GroenLinks 0,2 % wint, D66 0,8 % verliest, 50+ 0,4 verliest; de PVV 4,2 % daalt en de SP verliest 1,9 %. Deze vergelijking is niet compleet omdat van enkele kleinere partijen cijfers ontbreken en wordt ook wat vertekend door het lagere opkomstpercentage bij de Europese verkiezingen. Sommige partijen hebben daar voordeel bij en anderen nadeel.

Reageren op deze of andere bijdragen? Dat kan op de pagina van de Tielenaar op facebook.