Bestuurlijke mosterd na de maaltijd

Door Walter Post op zaterdag 17 oktober 2015, geplaatst in Politiek.

TIEL Afvalverwijderaar Avri wordt op 1 januari 2016 zelfstandig. Het bedrijf is van de gemeenten, en werkt tegelijkertijd voor de gemeenten. Maar democratische vertegenwoordiging door raadsleden in het bestuur lijkt slecht geregeld. B en W zijn daar niet voor, het gaat immers ‘slechts’ om een uitvoeringstaak. Stemt de gemeenteraad er niet mee in, dan kan dat vervelende consequenties hebben, vindt het college. “De regierol van Tiel komt dan onder druk te staan’. Er werd een bestuurlijk trucje voor dit dilemma bedacht.

De raadscommissie Bestuur van 8 oktober gaf betreffende de Avri-verzelfstandiging wat aardige standpunten te zien. CDA, ProTiel, D66, ChristenUnie en Sociaal Tiel vinden dat er raadsleden in het Avri-bestuur moeten. PvdA en GroenLinks vinden die deelname niet logisch, het is een karwei dat geklaard moet worden, niks democratisch aan. Maar dat vindt de VVD juist weer wel, met alleen een wethouder in dat bestuur kunnen belangen gaan botsen. Wat te doen?

De commissie als geheel was in eerste instantie weinig enthousiast voor het voorstel, dat de Regio Rivierenland aan alle gemeenteraden ter ondertekening heeft gestuurd. Dat Regiobestuur heeft straks ook die poot niet meer, uitvoering en beleid worden daar sinds Tiel het voor het zeggen heeft in de streek steeds stricter gescheiden. B en W vinden geen principiële belangen in het spelt. En bovendien is er namens de gemeenten toch een overleg van wethouders van de tien gemeenten?

Als mogelijk alternatief opperden B en W dat er meer werk gemaakt moest worden van het in de nieuwe Avri-regeling vastgelegde platform van raadsleden in de streek. Dat platform moet het bestuur verplicht consulteren, en daar zou je dus een democratische legitimiteit kunnen vinden. Alleen: dat platform bestaat niet.

Maar, zo schetste B en W, stel dat de gemeenteraad van Tiel in meerderheid niet instemt met de nieuwe regeling. Dat zou betekenen dat de hele verzelfstandiging niet doorgaat. Dus, raadsleden: het gaat niet aan om nu nog aanmerkingen te maken. Ja of nee.

Doet Tiel niet mee, dan ontstaat er een patstelling. Er zijn namelijk gemeenten die per se geen raadsleden in het Avri-bestuur willen. Gooit Tiel als (voorlopig) grootste gemeente roet in het eten, dan geeft dat het bestuurlijk gezag een knauw. En daar is Tiel nu net niet aan toe. In overleg met het provinciebestuur is de stad voor de komende vier jaar namelijk als een bestuurlijke trekker voor de hele streek gekroond. Dan moet je leiderschap tonen.

De oplossing was typisch ‘des Tielschen politieks’, wel instemmen en tegelijkertijd het Tielse standpunt over de bestuurssamenstelling in een motie te veatten en die dan aan de andere gemeenteraden voorleggen. In gewone mensentaal is dat mosterd na de maaltijd.