De winter van 1942 in Tiel op TV Gelderland.

Door Bert Leenders op zondag 12 februari 2017, geplaatst in Nieuws, Historie. Beeld uit film van Gerrit Bouwhuis

Onder de titel ’75 jaar vrijheid op weg naar 2020′ maakt Omroep Gelderland een reeks programma’s die toewerken naar de viering van 75 jaar bevrijding in 2020. Ieder programma besteedt de omroep aandacht aan enkele oorlogsgebeurtenissen uit de provincie. Maandag  13 februari is een van de items de extreem strenge winter van 1941-1942. Centraal in het item staat een korte film die fotograaf Gerrit Bouwhuis toen in Tiel maakte. Te zien is onder andere de dichtgevroren Waal en de problemen die mensen door de sneeuw en ijs hadden met het vervoer van goederen. Het programma is vanaf 17.20 uur te zien bij TV Gelderland en wordt ieder uur herhaald.

De winter van 1941-1942 was extreem streng. Voor een vergelijkbare koude winter moeten we terug naar 1789. Het jaar dat de Franse revolutie uitbrak. Doordat deze winter midden in de tweede wereldoorlog viel met zijn schaarste aan brandstof,  was de impact op het dagelijks leven enorm. De gemiddelde etmaaltemperatuur was in de hele maand januari 1942 min 5,1 graad. Van 18 – 27 januari was de temperatuur  gemiddeld meer dan 11 graden onder nul. Op 27 januari vroor het 27 graden en ook de maand februari was extreem koud.  Op 22 januari werd in Friesland de achtste Elfstedentocht gereden. 

Ook in Tiel leden de mensen vreselijk onder de hevige kou. Huizen waren niet warm te stoken en ’s nachts sliepen de mensen met de winterjas aan in bed.

Fotograaf Gerrit Bouwhuis die met foto’s en op gesneden lakplaten veel van de Tielse geschiedenis voor het nageslacht in beeld en geluid vastgelegd heeft, maakte  met een geleende camera filmopnamen van deze barre winter.  We zien in het programma onder meer inwoners een voetpad over de Waal gebruiken en hoe melkbussen met een slede vervoerd werden. Zoon Jan Bouwhuis , de initiatiefnemer van de Tielenaar, geeft een toelichting bij de uitgezonden beelden en vertelt over de wijze waarop ze gemaakt zijn.

Beeld uit film 1942 Bouwhuis: Lopen over de WaalBeeld uit film 1942 Bouwhuis: Tolhuisstraat richting Weerstraat met melkbussen sleeBeeld uit film 1942 Bouwhuis: Tolhuisstraat richting Agnietenstraat met melkbussen sleeBeeld uit film 1942 Bouwhuis: Schaatsen op de Haven met de Zoutkeetstraat op achtergrondBeeld uit film 1942 Bouwhuis: Mevr. Bouwhuis van de Tielse Melkinrichting maakt de stoep ijsvrijBeeld uit film 1942 Bouwhuis: Gijsbert Stout fungeert als ijsbreker