Groen of Rood

Door Huub van Heiningen op vrijdag 24 juli 2015, geplaatst in Openbare ruimte, Historie. Gevaarlijk kruispunt 1971

Voor de winkeliers in de Waterstraat was het doorgaand autoverkeer al vele jaren een ergernis geweest toen één van hen in 1970 een plan aan de gemeenteraad stuurde om dit probleem aan te pakken. In de middenstandsraad had hij de overgrote meerderheid achter zich gekregen en nu moest op 23 september de gemeenteraad een oordeel geven over dit “plan Menger”.

Dat ging ervan uit dat alle doorgaand autoverkeer uit de Waterstraat zou worden geweerd door het via de route Sint Walburgstraat-Ambtmanstraat-Koornmarkt te geleiden. De auto’s, die tot dan alleen in westelijke richting door de Waterstraat mochten rijden, mochten nu alleen in de omgekeerde richting door de winkelstraat. Omdat daardoor aan de Markt een gevaarlijke situatie zou ontstaan, zou daar een mobile verkeerslichteninstallatie nodig zijn.

De raad had weinig moeite met het plan. Alleen wethouder Grooten foeterde dat er momenteel niets anders op zat dan met het plan als een experiment in zee te gaan. Zijn PvdA had liever alle autoverkeer uit de Waterstraat geweerd. Maar de anderen wezen erop dat het ging om een plan van een inwoner, waar zich via inspraak de winkeliers achter hadden geschaard. Ze waren er dus erg gelukkig mee.

De voorbereidingen namen veel tijd in beslag zodat burgemeester Borrie eerst op 3 augustus 1971 de eerste verkeerslichten in Tiel kon ontsteken. Toen was echter ondertussen ook de weerstand tegen het plan Menger toegenomen. In zijn toespraak vertelde dat burgemeester dat hem bekend was dat veel middenstanders tégen waren en dat het gemeentebestuur dan ook ernstig had overwogen van de Waterstraat toch maar een promenade te maken. Maar het  verzet daartegen had toch de doorslag gegeven en het ging ook om grote economische belangen. Het stadsbestuur zag ehter in de realisatie van dit plan wel nadrukkelijk een tijdelijke maatregel.

Dat er inderdaad weerstand was werd al tijdens de plechtigheid duidelijk, want er kwam prompt een demonstrant op af. Dat was de Waterstraat-winkelier Sjef Athmer, die onder het motto “groen of rood, de stad gaat dood” zijn grieven tegen de situatie uitte.  Hij had een promenade gewild, waardoor de binnenstad meer karakter zou hebben gekregen. Aan ieder die het horen wilde maakte Sjef ook duidelijk dat de winkelsluitingstijden veranderd dienden te worden. (zie krantenartikel).

De nieuwe situatie riep inderdaad veel weerstand op; niet in het minst van het winkelend publiek dat “van de sokken gereden dreigde te worden”.  In november 1974 legde het college van B&W de raad dan ook al een promenadeplan voor. Op 11 december 1975 werd er op de Markt een vreugdevuur ontstoken door staatssecretaris Hazenkamp omdat Tiel met een forse rijkssubsidie zijn promenade had gekregen.

Burgemeester Borrie onsteekt de lichten; rechts de corpschef H.PijlDemonstant Sjef Athmer (Tielse Courant/Regionaal Archief Rivierenland)