Zes gemeenten in Rivierengebied werken samen om ‘herinneringstoerisme’ een boost te geven. De viering van 80 jaar vrijheid, volgend jaar, in 2025, is daar natuurlijk een mooi uitgangspunt voor.
Jurriaan de Mol van het Tielse Flipje- en Streekmuseum en Remco Janssen van gemeente Over Betuwe, zijn samen coördinatoren van het regioproject ’80 jaar Vrijheid Rivierengebied’. Zes gemeenten, Buren, Tiel, West-Maas en Waal, Neder Betuwe, Overbetuwe en Lingewaard, hebben samen met erfgoedinstellingen en WO2-organisaties een bijzonder regioprogramma opgesteld: ‘Strijd en leed in Rivierengebied’, waarbij de unieke positie van het gebied als langdurige frontlinie centraal staat. Donderdag 7 november werd het programma in het Regionaal Archief gepresenteerd. Sprekers waren onder andere gedeputeerde van de provincie Gelderland, Peter Drenth, Ella Kok-Majewska (directeur van het Regionaal Archief), namens Erfgoed Gelderland Ben Bregman en ook betrokken wethouders uit genoemde gemeenten. Tour de Waal gaf een presentatie over de vele projecten die zij eerder al gedaan hebben en voornemens zijn te gaan doen in het kroonjaar 2025.
Herdenkingsjaar
Wethouder Dave Verbeek bedankte alle aanwezigen, “ik heb zelf weinig meegekregen van de oorlog, er werd thuis ook niet veel over gesproken. Ik weet wel dat de herinnering levend gehouden moet worden.” Provincie Gelderland speelt een centrale rol in het herdenkingsjaar. Vandaar dat de provincie vertegenwoordigd was. “Ons rivierengebied heeft meer schade geleden dan Rotterdam”, vertelde Peter Drenth, “in september 1944 kwam het front bij ons te liggen, de bevrijding duurde hier ruim zeven maanden. Als provincie willen wij stil blijven staan bij wat er geweest is met verbinding naar vandaag de dag.” Als voorbeeld noemde hij de vluchtelingen van de Oekraïne.
Verhalen en ander materiaal
Ella Kok-Majewska vertelde over de rol van het Regionaal Archief in 80 jaar vrijheid. “Wij hebben persoonlijke verhalen vastgelegd over de oorlog en persoonlijke dingen verzameld. Wij willen mensen van nu raken met verhalen van toen. Er is een programma ontwikkeld voor de scholen in onze regio. Radboudstudenten verzamelden 20 verhalen die bewaard blijven om niet vergeten te worden.” Ella Kok toonde filmmateriaal van 5 mei 1945 in Zaltbommel, de herdenking van gevallenen aan het begin van de Tweede wereldoorlog in Ochten uit de jaren ’50 en van een bevrijdingsoptocht in Tiel, die helaas in de vergetelheid geraakt is. “Ik ben blij dat de filmpjes er nog zijn. Tiel werd gefilmd door Tielenaar Hans van den Bergh, ooit garagehouder in de Westluidensestraat.
Samenwerking
Remco Janssen benadrukte dat er veel schade, veel geweld en veel burgerleed geweest is in onze regio. “Het frontgebied, diverse evacuaties, onder water gezet, de Joodse medemens werd vervolgd en het was een luchtoorlog. Voortdurend werd de regio geconfronteerd met vliegtuigen die overvlogen naar het Ruhrgebied.” Janssen hoopt op een nog nauwere samenwerking tussen de gemeenten. “De initiatiefnemers kunnen van elkaar leren en vele handen maken licht werk.”
Tour de Waal
Voorzitter van Tour de Waal, Gerard Nieuwenhuis, lichte een tipje van de sluier op van het programma van Tour de Waal, dat sinds tien jaar een prominente rol speelt in de herdenking van de bevrijding in onze regio. “Er zijn weer een viertal fietsroutes, diverse vrijheidsmaaltijden, culturele activiteiten en een vrijheidskrant. De activiteiten lopen van Fort Loevestein tot en met Fort Pannerden. Ook Oranjeverenigingen en 4- en 5-mei-verenigingen organiseren mee. Vooral in Zaltbommel en Tiel zijn er veel activiteiten. Zoals gezinsactiviteiten om jongeren te betrekken.”
Jongeren bewust maken
Erfgoed Gelderland heeft over de hele provincie een project opgestart met Mbo-ers, Musea en Burgerschappen. Het Flipje- en Streekmuseum is één van tien musea die de samenwerking aangaan met bijvoorbeeld het ROC. Er zullen netwerkbijeenkomsten gehouden worden om de relatie met het MBO te versterken en zo jongeren te betrekken en bewust te maken van de oorlog en de waarde van de vrede.
Concert in Maurik
Gemeente Buren wilde een kleinschalige herdenking houden om veteranen als helden te eren. “Wij willen dankbaarheid en respect tonen met een veteranenconcert. Toen we op zoek gingen naar invulling daarvoor kwamen we bij het Orkest Koninklijke Luchtmacht terecht, spontaan namen zij ons op in hun landelijke tour, zo is er op vrijdag 17 januari in Sporthal Lignum in Maurik vanaf 20:00 uur het veteranenconcert: ‘It’s all about freedom’ met medewerking van zangeres Anneke van Gierbergen”, aldus wethouder Monique Bettink uit Buren. Tickets zijn te reserveren via website: https://orkestklu.nl/concert/its-all-about-freedom/
Project Keuzevrijheid
Tenslotte vertelde Jurriaan de Mol nog over het project ‘Keuzevrijheid’. “Het is het verhaal van de unieke situatie van zeven maanden aan de frontlinie liggen. Het verhaal van Rivierengebied in de Tweede Wereldoorlog krijgt op deze manier meer bekendheid. Er komt een portaal voor de verhalen en een onlineplatform. Alles wordt in diverse talen vertaald. Er komen wandelingen en exposities in de buitenlucht. Dit wordt de ‘Liberation-route’, hiermee krijgt het ‘herinneringstoerisme’ een boost.” Zie ook: www.liberationroute.nl en www.vrijheidgelderland.nl.
Het slotwoord was voor wethouder Wijnte Hol van de gemeente Overbetuwe. Hij sprak een enorme waardering uit voor de samenwerking tussen de zes gemeenten. “Ik hoop dat in de toekomst alle tien gemeenten gaan samenwerken. In 2020 waren er 48 projecten om de vrijheid te herdenken, in 2025 zijn dit er nog veel meer. Het zou mooi zijn als er een meerjarenprogramma tot stand kan komen.”
‘Opdat wij niet vergeten’
Fotoalbum:
Reacties zijn gesloten.