Tijdens de ledenvergadering van De Vereniging Oudheidkamer voor Tiel en Omstreken op 14 november was er een interview met Luc Panhuysen over de uit Tiel afkomstige baron Joan Derk van der Capellen tot de Poll.
Als start werd een korte film vertoond over het leven van Joan Derk van der Capellen tot de Poll (1741-1784). Deze geboren Tielenaar streefde vooral in de tweede helft van zijn leven naar meer inspraak en een eerlijker politiek. Hij stond daarmee aan de wieg van de Nederlandse democratie. In 2016 kreeg hij in Tiel een monument achter de raadzaal. Op initiatief van bestuurslid Wolter Aalders werd toen gestart met een jaarlijkse lezing, waarbij de bedoeling was dat deze een landelijke uitstraling zou krijgen. Omdat dat niet is gelukt stopt de vereniging nu met deze lezingencyclus. In 2017 maakten Jan Bouwhuis en Emile Smit een introductiefilmpje dat nu nog eenmaal werd vertoond.
Toevallig heeft de bekende Nederlandse historicus Luc Panhuysen onder de titel ‘De Burgerbaron’ recent een boek gepubliceerd over het leven van deze grote Tielenaar. Dat was de reden om Panhuysen voor deze avond als afronding van de cyclus uit te nodigen. Luc Panhuysen werd geïnterviewd door Willem Gradisen. Deze ging eerst in op de achtergrond van de auteur. Deze studeerde aanvankelijk Nederlands, werd vervolgens tien jaar journalist en is nu actief als auteur van historische boeken.
Luc Panhuysen schetste Joan Derk van der Capellen als een bevlogen man die zich sterk liet inspireren door de revolutie van de Amerikanen tegen het Britse gezag in de jaren 1774-1783. Daarom verzette hij zich tegen de groeiende macht van de Nederlandse stadhouders en met name stadhouder Willem V. Dat leidde tot de politieke stroming van de patriotten. Van der Capellen riep zijn aanhangers op tot bewapening en militaire oefening om de Nederlandse republiek weerbaarder te maken. Toch was hij geen echte revolutionair, want hij wilde altijd binnen de grenzen van de bestaande wetgeving blijven. Wel zocht hij door het publiceren van zijn standpunten steun onder de bevolking, wat destijds voor een regent heel bijzonder was. De publieke opinie ging door Van der Capellen een grotere rol spelen.
Na een aantal moeilijke jaren stond Van der Capellen in 1783 op het hoogtepunt van zijn populariteit. Luc Panhuysen begint daarom zijn boek met in een proloog het huldigingsdiner op 26 april 1783 in Amsterdam te beschrijven. Ruim een jaar later overleed Van der Capellen in Zwolle. Daardoor maakte hij niet meer mee, dat stadhouder Willem V in 1787 het Pruisische leger te hulp riep om zijn macht te herstellen. Daarna is tot vér in de twintigste eeuw vooral gezwegen over de baron. De vraag waarom dat zo was, kwam aan de orde tijdens de rondvraag na het interview. Panhuysen meende dat het kwam, omdat de patriottentijd zich bevond tussen twee grote revoluties, de Amerikaanse en de Franse die vanzelfsprekend meer aandacht kregen in de geschiedenisboeken.
Na afloop van de lezing werd het boek in de zaal verkocht namens Boekhandel Arentsen en Tomey. De aanwezigen konden het dan laten signeren door de auteur. Uiteraard zullen anderen het boek (voor € 22,99) nog gewoon in de boekhandel kunnen verwerven.
Video van het interview:
Fotoalbum:
zie ook:
Reacties zijn gesloten.