Hard werken aan beperken uitkeringen

Door Walter Post op maandag 12 oktober 2015, geplaatst in Politiek.

TIEL Het gemeentebestuur van Tiel betaalt jaarlijks 16,9 miljoen euro aan uitkeringen. Daarvan komt 14,6 miljoen direct van het Rijk. De rest wordt -ook door de regering- bijgepast, 2,3 miljoen. Maar daar moet Tiel wel met heel goede redenen voor komen, en laten zien wat ze tegen uitkeringsgroei doet. Er is een nota over verschenen, die gestuurd is aan de gemeenteraad.

De instroom in 2013 en 2014 is ondanks een strenger beleid ‘aan de poort’ toegenomen. In de eerste
helft van 2015 is er een toename van het uitkeringsbestand van 51 mensen. De toename in het uitkeringsbestand verklaart de gemeente door externe factoren. De sectoren bouwnijverheid, groothandel, vervoer & opslag en landbouw zijn in de regio sterker dan landelijk vertegenwoordigd. De werkgelegenheid in Rivierenland is hierdoor gevoelig voor conjunctuur en export. De aantrekkende economie in 2014 heeft geleid tot verhoging van de
arbeidsproductiviteit en nog niet tot meer banen. Dit blijkt ook uit cijfers van het UWV. Het percentage
WW-ers ligt in Rivierenland met 6,9% ruim boven het landelijke gemiddelde van 5,4%. Daarnaast heeft de gemeente Tiel 22 asielzoekers opgevangen in 2014. Deze toename was vooraf niet voorzien. In de eerste helft van 2015 heeft Tiel 15 asielzoekers opvangen. De ervaring leert dat deze mensen bij aankomst eerst gebruik moeten maken van een uitkering op grond van de Participatiewet.

Betere opvang aan het begin van werkloosheid moet de toename van de uitkeringen gaan beperken. Maar meer dan ongeveer 42.000 euro zal dat niet opleveren. Dat staat in een nota voor de gemeenteraad, die hoort bij het voorbereiden van een aanvraag voor de Vangnetuitkering bij het Rijk, waaruit het tekort op uitkeringen kan worden betaald.

Dit jaar wordt door de gemeenten Geldermalsen, Culemborg, Neerijnen, Maasdriel, West Maas en
Waal, Tiel en Zaltbommel, het Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen (UWV), LANDER werk &
participatie en Werkgevers Adviespunt Rivierenland (WAPR) gewerkt aan één regionale infrastructuur
voor werk en inkomen, als logische uitwerking van de regionale visie op het sociaal domein. Het doel is
om meer mensen aan het werk op basis van hun kwaliteiten en mogelijkheden. Vertrekpunt is de vraag
van de werkgever. Tiel wil meer met werkgevers samenwerken en bovendien bij aanbesteden van werk de voorwaarde opnemen dat er nieuwe banen door worden geschapen. Dat zou nog eens 56.000 euro besparing opleveren.

Strenger controleren op fraude is een van de speerpunten voor dit jaar. Ook het terugvorderen van geld: dat gaat de gemeente zelf doen, het bedrijf dat voor terugvorderen was ingehuurd behaalde volgens het gemeentebestuur onvoldoende resultaat en kreeg geen nieuw contract. Met het zogenoemd ‘risicogestuurd handhaven’ wordt er maandelijks een steekproef onder 50 uitkeringsgerechtigden uitgevoerd. De steekproef wordt getrokken bij een vooraf bepaalde doelgroep. Door maandelijks andere doelgroepen te benoemen wordt het klantenbestand categorisch doorlopen.

Tegelijkertijd beseft het gemeentebestuur dat mensen vaak hun onterecht verkregen uitkering niet meer kúnnen aflossen. Het percentage van terugbetaling ligt dit jaar op ongeveer 9 procent en zou eigenlijk omhoog moeten.