Deze bijdrage is geheel gewijd aan de voorbereiding van de begroting voor 2021 en volgende jaren. De college heeft veel en ambitieuze plannen maar wel een nagenoeg lege portemonnee. Wil er iets van die plannen gerealiseerd kunnen worden dan is de kaasschaaf ditmaal onvoldoende. Er zal fors gesneden moeten worden in voorzieningen terwijl ook de inwoners de portemonnee in de vorm van hogere heffingen en belastingen moeten trekken.
Hele toer
Het zal dit keer een hele toer worden om de meerjarenbegroting sluitend te krijgen. In een keuzenota voor de raad staat dat het college zonder forse ingrepen een tekort van 2 miljoen euro voor de komende jaren voorziet. Dat tekort bestaat uit een bijstelling van de eerder opgestelde meerjarenbegroting voor 2021 en andere noodzakelijke maar niet begrote uitgaven. Daarbij blijven tegenvallers bij Werkzaak, een mogelijk ongunstige uitkomst van een nieuw verdeelmodel voor de rijksuitkering over de gemeenten en niet door het rijk vergoede kosten en gemis aan inkomsten vanwege Corona buiten beschouwing. Dat bedrag kan oplopen naar 3 miljoen. Ondertussen heeft het rijk besloten de gemeenten extra tegemoet te komen in de kosten van de coronacrisis en ook voor de sociale werkvoorziening heeft de rijksoverheid de portemonnee extra getrokken. Dus die vijf miljoen zal wellicht niet aangetikt worden. Maar dat neemt niet weg dat de financiële situatie belabberd blijft. Wanneer de gemeente een bedrijf zou zijn zou een faillissement nabij zijn. Failliet kunnen gemeenten niet gaan, zij kunnen wel onder curatele gesteld worden door de provincie wanneer de financiën niet op orde zijn en er geen uitzicht is dat dit snel weer wel het geval is.
Woensdag 16 september buigt de commissie beleidscyclus van de raad zich over een aantal keuzes, die al dan niet door de gemeenteraad overgenomen worden om verwerkt te worden in de meerjarenbegroting. Het college heeft deels in overleg met de raad al veel voorwerk verricht. Hieronder een – onvolledige – samenvatting van waaruit de commissie keuzes moet maken.
Onvermijdelijke en wenselijke uitgaven
De onvermijdelijke uitgaven betreffen zaken waarop weinig te bezuinigen valt. Bij de wensen staan zaken die ook niet extravagant zijn. Een grote post is de mogelijk huisvesting van de VMBO-afdeling van het Lingecollege op het Veilingterrein. Als dat doorgaat vergt dat een extra investering ten opzichte van de eerder voorgenomen aanpassingen van de huidige gebouwen aan de Teisterbantlaan van 13,5 miljoen. Dat leidt in 2024 en volgende jaren tot een jaarlast van ruim 300.000 euro. Een ander fors bedrag is het vervangen van de deklaag en het versterken van bermen van de Bommelweg in Wadenoijen. Dat zou vanaf 2022 tot een jaarlast van bijna 70.000 euro leiden.
Uitbreiding ambtelijke formatie
Volgens het college is het noodzakelijk om de ambtelijke formatie structureel uit te breiden. Op dit moment heeft de gemeente Tiel in vergelijking met andere gemeenten en het gemiddelde van alle Nederlandse gemeenten met een vergelijkbare grootte een krappe ambtelijke bezetting. Dat leidt niet alleen tot een te grote werkdruk maar ook dat belangrijke taken niet of onvoldoende uitgevoerd worden. Voor de noodzakelijke versterking is op jaarbasis 550.000 extra nodig. Eenmalig vraagt het college aan de raad daarboven 300.000 euro.
Maar er zijn nog iets minder urgente noden op ambtelijk ondersteunend en ontwikkelingsgebied. Wanneer die vacatures allemaal ingevuld worden is er nog 982.000 euro extra per jaar nodig en eenmalig 384.000. Wellicht kan een deel van de investering in omvang en kwaliteit van het ambtelijk kader terugverdiend worden door minder snel een doorgaans duur adviesbureau in te huren.
Investeringsprogramma
Als laatste moet de commissie zich buigen over het investeringsprogramma. Hoofdthema’s zijn een aantrekkelijk centrum, een betere kwaliteit van de gehele openbare ruimte, gezicht geven aan de economische speerpunten en het creëren van een nuchtere, activerende aanpak binnen het sociaal domein.
Het college erkent dat de kwaliteit van de openbare ruimte laag is. Dat is niet te wijten aan Avri. Die organisatie doet waarvoor het betaald krijgt. Het is een kwestie van gebrek aan visie van de gemeente, het verstrekken van nauwkeuriger omschreven opdrachten, een onvoldoende aansturing en controle door de gemeente en vooral meer geld beschikbaar stellen zodat Avri vaker en uitgebreider aan de slag kan.
Het college kent een hoge prioriteit toe aan het aantrekkelijker maken van de woonkamer van de stad, de binnenstad. Doel is het uiteindelijk terugbrengen van de leegstand tot vrijwel nul. Daarvoor moet de binnenstad autoluw worden, de straten aantrekkelijker ingericht, de coffeeshops de stad uit, de Waalkade fase 2 opnieuw ingericht en de cultuurhistorische verblijfskwaliteit verbetert. Leuk detail is dat ook het uitlichten van de stadsmuur en de stadsgracht een van de wensen is.
Het gaat bij dit alles om miljoeneninvesteringen, die echter door de te verwaarlozen rente een beperkte invloed hebben op de begroting.
Groot probleem is echter dat de gemeente zelfs die enkele honderdduizenden euro’s niet heeft en dat de gemeentelijke belastingen en heffingen zeer waarschijnlijk alleen al om het gewone huishoudboekje rond te krijgen fors omhoog moeten en er op tal van voorzieningen fors gesneden moet worden.
Bezuinigingen
Ook op dat gebied, de bezuinigingen, heeft het college het nodige voorwerk gedaan. Maar dat lijstje mogen de inwoners nog niet inzien. Wanneer daarover op 16 september vergadert wordt, gaan de camera’s op zwart.
De volledige openbare stukken waar de commissie beleidscyclus zich vanaf 19.30 over buigt vindt u op https://ris2.ibabs.eu/Agenda/Details/Tiel/a7c785f3-7d61-4b0a-9149-95ae8ba0ea3d. Via dit webadres kunt u de vergadering tevens live maar ook later thuis bekijken.
Reacties zijn gesloten.