Foto-expositie Maasglas Tiel in Zinder café

Tot maandag 20 juli aanstaande exposeert fotograaf Jan van Rossum in het Zinder Café (in het gebouw waar onder andere ook de Tielse bibliotheek gevestigd is). Leuk detail is dat er ook foto’s buiten op het plein te bewonderen zijn, de wissellijsten hangen namelijk voor de ramen en zijn aan beide kanten gevuld met een foto. De afbeeldingen van Van Rossum zijn voor vele Tielenaren zeer herkenbaar, de glasfabriek is een groot stuk nostalgie. De plaats waar ooit deze belangrijke industrie gevestigd was is heden ten dage alleen nog een braakliggend terrein van over.

Glasstad

In 2012 werd de fabriek stilgelegd, daarmee kwam er een einde aan 50 jaar Glasstad Tiel. Glasfabriek de Maas, later Maasglas was een begrip voor Tiel en omstreken. In de vele gloriejaren was het één van de grootste voorzieners van werkgelegenheid in Tiel en omstreken. Aanvankelijk produceerden ze vensterglas, de laatste jaren van de vorige eeuw werd overgestapt op een modernere industriële glassoort zoals gehard veiligheidsglas. Ooit waren er 1000 werknemers (!) Iedere Tielenaar kent wel iemand in zijn omgeving die er gewerkt heeft, zelfs uit de wat jongere generatie, jarenlang of als vakantiekracht, allochtoon of autochtoon. 

Fotoclub
Jan van Rossum (62) is samen met zijn vroegere buurvrouw één van de oprichters van Fotoclub Reflectie. Hij is nu ongeveer zes jaar de penningmeester van deze vereniging van enthousiaste (hobby)fotografen uit Lienden en omliggende plaatsen. In het dagelijks leven had hij een kantoorbaan, fotografie is altijd zijn grote hobby geweest. “Mijn vader had vroeger al een camera,” vertelt Jan, “ik hou vooral veel van natuurfotografie.” Hij woont samen met zijn vrouw Yvonne (61) alweer zo’n 30 jaar in Lienden en komt van oorsprong uit de mooie bosrijke omgeving van Driebergen en Zeist, daar is zeker veel natuur te ontdekken. 

Maasglas
Zijn vroegere buurvrouw deed bij toeval een aantal jaar geleden een fotoshoot voor iemand die bij Maasglas gewerkt had. “Vervolgens is de hele Liendense fotoclub bij de verlaten Maasglas-fabriek terecht gekomen”, gaat Jan verder. “Ik ben zonder hen nog een keer teruggegaan en heb de hele dag rondgestruind op het verlaten terrein. En later zelfs nog een keer. Daarna werd het te gevaarlijk om daar nog rond te lopen.” Jan bezocht de verlaten locatie voor het eerst in 2016, er was toen al een paar jaar geen bedrijvigheid meer. Hij legde de verlatenheid en eenzaamheid op beeld vast en vond het niet eng om er zo alleen en verlaten te vertoeven. “Natuurlijk was het wel een grote fabriek en af en toe hoor je wel wat. Het is een groot uitgestrekt en verlaten terrein. Het was soms wel wat spannend, donkere gedeelten, ik kon me niet altijd goed oriënteren, ik raakte gewoon mijn richtingsgevoel kwijt.” Hij was niet de enige bezoeker van het verlaten gebouw en terrein. Dat blijkt wel uit één van zijn geëxposeerde foto’s. Hij nam een klokhuis van een afgekloven appel als voorgrond, het klokhuis lag er duidelijk nog niet zo lang. 

Urbex-fotografie

Opnames maken op een verlaten locatie is zelfs een aparte tak van fotografie, Urbex-fotografie genaamd. Dat is de afkorting van Urban Exploring en daarbij bezoek je verlaten gebouwen en omgevingen die meestal niet opengesteld zijn voor publiek. “Maasglas was zo’n urbex-locatie,” vertelt Jan, “maar dan heel groot. Urbex-fotografen proberen het verval van een locatie vast te leggen. Je mag er niks wijzigen, je mag alleen je foot-print achterlaten.” Het gaat vaak om gebouwen die jarenlang voor andere redenen gebruikt werden: van verlaten villa’s tot voormalig ziekenhuizen. Er zijn speciale verenigingen van originele urbex-fotografen. 

Brandgang
De bijzondere foto’s van de verlaten fabriek bewaarde Jan een paar jaar op zijn harde schijf. “Mijn hard-disk stond vol met foto’s, maar ja, wat moet je ermee?” gaat hij verder. “Ik kwam ze weer tegen en bedacht dat Maasglas wel een hele belangrijke fabriek voor de regio geweest is. Er hebben zoveel mensen gewerkt. duizenden zelfs. Bovendien heb ik een kennis die 25 jaar bij Maasglas gewerkt heeft. Ik heb wat foto’s met hem doorgenomen en hij heeft erover verteld. Dat gaf mij een verhaal bij de collectie. Op één van mijn foto’s zie je bijvoorbeeld op de voorgrond een helm , ik weet nu dat die gebruikt werd als beschermende kleding voor als er onderhoud gepleegd moest worden in de brandgang. Dat is de sluis naast de glasoven. Mijn kennis vertelde dat het in de brandgang zo heet was dat de onderhoudsploeg er maar 20 minuten mocht werken en daarna moesten ze verplicht afgelost worden door een nieuwe ploeg. Het smeltpunt voor gewoon glas is ongeveer 520 tot 600 graden. Voor industrieel glas is dat nog hoger. Verder vertelde hij dat hij altijd met veel plezier bij de glasfabriek gewerkt had en hij was nog altijd behoorlijk emotioneel over de sluiting. Dat soort verhalen komen ook los.”

Gastarbeiders

Jan klom zelfs het dak van de voormalige fabriek op om de juiste plaatjes te schieten. Hij laat een foto zien van het terrein van de voormalige glasfabriek. “Ik heb me laten vertellen dat hier vroeger barraken waren, daar moesten de gastarbeiders in wonen. Pas later werden er woningen in nieuwe wijken in Tiel voor hen gebouwd. Op dat terrein was later een voetbalveld. In 2016 stond er nog een locomotief binnen, die stond daar toen al vier jaar zonder reden.” Jan toont een foto van de lege hal met de locomotief op de achtergrond. Hij maakte zijn foto’s vlak voor de sloop van het gebouw. “Iedereen kende de schoorsteen van de glasfabriek. Het was een baken voor thuiskomst voor Tielenaren, net als nu de toren van Van der Valk is voor Tiel.” In juli 2018 werd ook de schoorsteen gesloopt. Op de expositie ontbreekt een foto van de schoorsteen. “Dat heb ik bewust gedaan,” zegt Jan, “die schoorsteen is al zo vaak gefotografeerd.”

Leerdam
“Zelf heb ik wel wat met glas,” vult zijn vrouw Yvonne hem aan. “Mijn ouders hebben namelijk in glasstad Leerdam gewoond. We zagen een oproep van Zinder voor fotografen die hun werk willen exposeren. Jan heeft er wel lang over zitten twijfelen. Of het wel zo’n goed idee was. Daarna is hij toch gaan sorteren.” Nu heeft hij zijn eerste grote zelfstandige expositie. “Ik heb de foto’s zelf gemaakt, zelf afgedrukt en zelf in passe-partouts gezet,” zegt Jan trots, en terecht. Ondertussen komen er bewonderaars naar de expositie kijken. Het zijn de Tielenaren Frits Hendrich en Chris Kramer, zij komen speciaal voor de foto’s omdat Chris’ vader op de glasfabriek gewerkt heeft. Vader Kramer was chef algemene zaken en had zijn kantoor in een oud boerderijtje dat bij de glasfabriek hoorde. Jan maakt een praatje met hen. “Precies daarvoor is de expositie bedoeld,” zegt hij daarna, “Er zit zoveel verhaal aan die fabriek. Ik hoop met mijn foto’s anderen een plezier te kunnen doen. Het is fijn om te merken dat er interesse in is.” Bea werkt in het Zinder-café en bevestigd dat er al vele bezoekers op afgekomen zijn.

 

Sportclub
Jan exposeerde wel eerder maar dan samen met de Liendense fotoclub. Hun vaste stek is bij Sportschool Healthclub Juliën in Lienden. Zij maakten daar onder andere een serie foto’s van sporters die werd in de sportclub tentoongesteld. Eerder maakte Jan’s werk ook deel uit van een expositie met als thema kleur. Fotografen die hun werk ook willen exposeren kunnen contact opnemen met Zinder. Zij moeten wel in Tiel of in de directe omgeving wonen, het onderwerp moet met Tiel te maken hebben, van hoge kwaliteit zijn en geschikt zijn voor alle leeftijden. 

De foto-expositie in Zinder is gratis en nog te zien tot en met 20 juli 2020.

Voor meer informatie over de foto’s is Jan van Rossum te bereiken op zijn

e-mailadres: 4033-bh@planet.nl

Een deel van de tentoongestelde foto’s van Jan van Rossum

 

 

Reacties zijn gesloten.

Geverifieerd door MonsterInsights