Collectors item voor modeltreinhobbyist

Gerard Buijs is geïnteresseerd in de geschiedenis van Tiel. Daarnaast deelt hij met zijn zoon de hobby van het bouwen van een modelspoorlijn. Daarom was hij bijzonder blij met het cadeau dat hij onlangs kreeg: Een schaalmodel van de elektrische locomotief uit de zogenaamde 1300 serie die de naam en het wapen van Tiel draagt. De echte locomotief was op 16 november 1988 in Tiel om gedoopt te worden door locoburgemeester Henk van den Burg.

Het was op die novembermiddag in 1988 een drukte van belang op het station in Tiel. De aanwezigen kwamen niet voor een gewoon treinreisje maar voor een locomotief. Onder hen de toenmalige wethouders Henk van den Burg, Bert Grooten, Piet Stolk, Lenie Wapenaar, gemeentesecretaris Jan Koops en natuurlijk een aantal officials van de Nederlandse Spoorwegen. De Tielse bestuurders viel de eer te beurt om na de onthulling van de gemeentenaam met het stadswapen door wethouder van den Burg op de bok van de loc een ritje naar Geldermalsen en terug te maken.

Initiatief van NS

De naamgeving van de loc was een initiatief van de spoorwegen. Men kwam daar op het idee om elektrisch aangedreven locomotieven te vernoemen naar een plaats waar een station gevestigd was. Aanvankelijk kwamen alleen de grotere intercitystations in aanmerking voor een ‘eigen’ locomotief. Later kregen ook kleinere gemeente het aanbod om een locomotief naar de eigen plaats te vernoemen. Tiel vond het prachtig en reageerde positief op de uitnodiging. Dat deden in de regio ook Geldermalsen en Culemborg en nog zestig andere gemeenten. Allen kregen een ‘eigen’ locomotief. De ‘13- honderds’, waar de Tielse locomotief toe behoorde waren destijds de zwaarste locomotieven van NS. Zij zijn van Franse makelij en werden vanaf 1950 aangeschaft omdat de verdergaande elektrificatie van het spoor meer elektrisch aangedreven locomotieven nodig maakte. Aanvankelijk werden de locs alleen ingezet voor zwaardere goederentransporten. Later trokken of duwden zij vooral personentreinen. Vanaf 2000 verdwenen ze nagenoeg allemaal van het spoor. Enkele locs waaronder de ‘Tiel’ deden tot voor kort nog als reserve- of instructielocomotief dienst. De meesten zijn verkocht in het buitenland, gesloopt of gebruikt als onderdelenleverancier voor seriegenoten. In het spoorwegmuseum in Utrecht is er nog een te zien en ook de loc met de naam Tiel bestaat nog. Na een verblijf van enkele jaren in Duitsland werd deze in 2015 weer naar Nederland gehaald en staat nu in Venray. Oud-machinisten van de Stichting Klassieke Locomotieven zorgen daar goed voor hem. Of de locomotief na de onthulling van de naam nog ooit in Tiel geweest is, is de vraag. De kans lijkt klein. Ook voor de toekomst is die kans niet groot. De Inspectie voor Leefomgeving en Transport van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft de locomotief een rijverbod opgelegd. De loc 1315, want dat is zijn nummer, zal dan door een andere locomotief getrokken moeten worden. U kunt een van de locomotieven van de 1300 serie wel in het spoorwegmuseum bekijken.

Wens

Na de onthulling plechtigheid en de inwijdingsrit namen de Tielse bestuurders tijdens de nazit bij restaurant Parkzicht de gelegenheid te baat om bij de NS-mensen te pleiten voor het elektrificeren van de gehele Betuwe(personen)lijn van Dordrecht tot Elst. Op dat moment was het traject Tiel- Geldermalsen al geëlektrificeerd en bestonden er concrete plannen om ook het traject Geldermalsen – Dordrecht te voorzien van bovenleidingen. Dat is ook gebeurd. Een toezegging voor het resterende stuk richting Elst zat er echter niet in. Ondertussen zijn we ruim dertig jaar verder. Het lijntje dat nu door Arriva geëxploiteerd wordt, is flink drukker geworden maar nog steeds niet geëlektrificeerd. Daardoor is een doorgaande lijn vanuit Dordrecht en/of Utrecht via de Betuwe naar Arnhem niet mogelijk.

Het was flink schrikken toen begin februari wethouder Jan van Baal van de gemeente Overbetuwe enkele weken geleden het idee opperde om de lijn tussen Geldermalsen en Elst op te heffen en te vervangen door een dubbele busbaan en snelfietspad. Ook bij de provincie is het idee van Van Baal een van de vele opties die bestudeerd wordt om het openbaar vervoer in de provincie beter en goedkoper te maken. Of het zal gebeuren is de vraag. Voor een aantal inwoners in de Oost-Betuwe zal het een verbetering betekenen. Veel meer mensen worden gedupeerd door het inleveren van comfort en wellicht toch een aanzienlijk langere reistijd. Verschillende instanties hebben zich ondertussen al tegen deze optie uitgesproken.

Schaalmodel

Kort na de onthulling plechtigheid kreeg wethouder Henk van den Burg een schaalmodel van de locomotief met daarop heel klein de naam Tiel en het gemeente wapen. Enkele jaren voor zijn overlijden gaf hij dit aandenken aan Frank Brugman, de toenmalige kabinetschef van de burgemeester. Frank is geen echte spoorfanaat en wist dat hij oud-politieman Gerard Buijs, die een prachtige modelspoorbaan had, er een plezier mee kon doen. Daarom besloot hij enkele weken geleden het collectors-item aan Buijs te schenken.

Gerard Buijs is er erg blij met de aanwinst en verteld over zijn hobby: “Jaren geleden begon mijn zoon Raymond in zijn eigen huis met de bouw van een kleine modelspoorbaan. Toen hij vader werd, moest de baan wijken voor de kinderen en verhuisde die naar de veel ruimere zolder van mijn woning in Tiel. Daar was ook ruimte voor uitbreiding. Sindsdien ben ik ook een enthousiast bouwer. Samen met zijn zoon werk ik iedere week één avond aan de baan, bedenken we oplossingen voor problemen en maken nieuwe plannen.” Ook de rest van de week zit Gerard vele uurtjes boven. “Dan maakt ik nieuwe miniatuurtjes of verfijn en completeer bestaande. Raymond is meer van de techniek.”

De werkelijk prachtige baan is geheel gedigitaliseerd en net als het grote ProRail netwerk verdeeld in baanvakken, waardoor botsingen onmogelijk zijn. Achter de baan zijn spiegels geplaatst waardoor de baan niet alleen groter lijkt, maar je ook de achterkant van alles goed kunt zien. Op en langs de baan is veel te bewonderen. Naast het spoorcircuit zijn er onder meer tal van wegen met veel verkeer, een zwembad, een begraafplaats, een prachtige steenoven,een haven met boten en losplaats en agrarische bedrijvigheid. Op dit moment werkt het duo aan een olieraffinaderij met containeropslagplaats. Maar eerst gaat de aandacht nu vooral uit naar het maken van een mooie plaats voor de ‘Tielse Locomotief’.

Reacties zijn gesloten.

Geverifieerd door MonsterInsights